Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2008
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SEZGİN ÇEKÜÇ
Danışman: AYŞEN BAKİOĞLU
Özet:Bu araştırmanın amacı, ortaöğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin liderlik yeterliliklerinin, literatür de yer alan ‘’Lider Öğretmen ‘’ yeterlilikleri ile bağdaşma durumunun niteliksel olarak incelenmesidir.Araştırmanın kaynak verileri, görüşme yöntemiyle ve bir görüşme formu kullanılarak elde edilmiştir. Görüşme formu geliştirilirken uzman görüşleri alınmış, pilot uygulamalar yapılmış, tekrar alınan uzman görüşleriyle görüşme formuna son şekli verilmiştir. Görüşmeler sonucunda öğretmenlerden elde edilen veriler, nitel araştırma yöntemleri ve literatürde yer alan lider öğretmen yeterliliklerinin konu alanları da dikkate alınarak sekiz ana başlık altında incelenmiş, sekizinci başlık literatür bilgilerine bağlı kalınarak ilave edilmiştir. Bu başlıkta öğretmenlerin ülkemizdeki eğitim sistemine bakış açılarını ve eğitim sorunlarına çözüm önerilerini içermektedir. Bu konudaki görüşme verileri incelenmiş ve içerik analizi yapılmıştır. Çalışma grubunu oluşturan öğretmenler İstanbul ili Kadıköy, Maltepe, Kartal, Ümraniye, Üsküdar, Tuzla, Pendik ilçelerin de özel ve resmi ortaöğretim okullarında görev yapmaktadır. Öğretmenler seçilirken okul rehber öğretmenleriyle literatürdeki lider öğretmen yeterlilikleri paylaşılmış ve bu özelliklere sahip öğretmenler tespit edilmiş, bu öğretmenlerde diğer meslektaşlarından alınan geribildirimlerle onaylanmış ve görüşülecek lider öğretmenler tespit edilmiştir. Çalışma grubu, on kadın, yirmi iki erkek toplam otuz iki öğretmenden oluşmaktadır. Öğretmenlerle yapılan görüşmelerde elde edilen veriler incelendiğinde Lieberman, A. ve Miller, L. (2004), Bakioğlu, A. ( 1998 ), Medina, K. ve John, M. ( 1997 )’nin tanımlamış olduğu lider öğretmenlik yeterlilikleri konusunda ulaştığı bulgulara benzer sonuçlara ulaşılmıştır. Araştırma sonucunda literatürde belirtilen misyon ve vizyon oluşturma, etkili iletişim kurma, meslektaşlarıyla işbirliği ve paylaşım, özel öğretim ve disiplin yöntemleri, mesleğe bağlılık, kişilik özellikleri, gelişime açık olma, inisiyatif kullanma, esneklik, kariyer algıları konusunda literatürde belirtilen özelliklerle benzer sonuçlara ulaşılmış, ancak hizmet içi eğitimden yararlanma imkanları konusunda farklılıklar olduğu belirlenmiştir. ABSTRACT The purpose of this research is to study how leadership qualifications of teachers working at high school are compatible with leadership qualifications, stated in the literature as ‘Teacher Leader’, from the qualitative aspect. The data sources of this research have been collected by face-to-face interview method and semi-constructed questionnaire. While building up the interview form, professional opinions were taken, pilot studies were administered and the interview form was finally shaped with the professional opinions that had been taken once more. The data collected from teachers has been studied under eight main headings by taking note of the qualitative research methods and the fields of the qualifications of teacher leader that take place in the literature. The eighth heading has been annexed by sticking to the relevant data in the literature. This heading covers the point of views of the teachers about the educational system in our country, and the solutions to the problems of education they have put forward. The data collected by these interviews has been studied, and the analysis of contents has been made. The teachers in the work group work at state and private high schools in the districts of Kadıköy, Maltepe, Kartal, Ümraniye, Üsküdar, Tuzla and Pendik in İstanbul. While picking the teachers to interview, firstly the guidance counselors were informed about the qualifications of teacher leader in the literature, and the teachers with these qualifications were listed. After the qualifications of the teachers in the list had been confirmed through the feedback obtained from their colleagues, the teachers who were going to be interviewed were designated. The work group composes of thirty-two teachers; ten females and twenty-two males. When the data obtained from the interviews has been studied, it has been seen that the results are similar to the findings concerning the defined qualifications of leader teacher which have been obtained by Lieberman, A. and Miller, L. (2004), Bakioğlu, A. (1998) and Medina, K. and John, M. ( 1997 ). As a result of the research, as stated in the literature, similar results have been attained pertaining forming mission and vision stated in the literature, setting an effective communication, collaboration and sharing with colleagues, the methods of special teaching and discipline, commitment to the profession, traits in character, being open to progress, using initiative, flexibility and the perception of career. However, it has been seen that there are some differences related to benefiting from in-service training opportunities