Türkiye'de film endüstrisinde çalışma ilişkileri ve sendikalaşma


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2013

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ALTAN BAŞARAN

Danışman: Miriş Meryem Kurtulmuş

Özet:

Anahtar Kelimeler: Sinema, Film Endüstrisi, Sendikacılık TÜRKİYE’DE FİLM ENDÜSTRİSİNDE ÇALIŞMA İLİŞKİLERİ VE SENDİKALAŞMA Bu çalışmada, 20. yy. boyunca gelişerek günümüzde kayda değer bir endüstri haline gelmiş olan Türk film endüstrisinde çalışma ilişkileri ve sendikal örgütlenmede yaşanan dönüşüm ile günümüzde yaşanan sorunlar ve nedenlerini ortaya koymak amaçlanmıştır. Türkiye’de de 1960 yıllarda sektör haline gelmeye başlayan sinema 2000’li yıllarda televizyonlarda dizi yapımlarının artmasıyla birlikte kayda değer bir film endüstrisi haline gelmiştir. Ancak bu gelişim çalışma koşulları açısından büyük olumsuzlukları da beraberinde getirmiştir. Diğer taraftan 1980’den sonra gerilemiş olan sendikal örgütlenme düzeyi de zayıftır. Bu çalışmada yapılan alan araştırması ile film endüstrisinde çalışma ilişkilerinde ve sendikalaşmada yaşanan dönüşüm, günümüzde yaşanan sorunlar ve nedenleri ortaya konmaya çalışılmıştır. Bu çerçevede, film endüstrisinde yer alan sendika yöneticileri ve çalışanlarla derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Görüşme yapılan endüstri çalışanları ve sendika yöneticileri tarafından düzensiz ödemeler ya da ücretlerin alınamaması, setlerde uzun çalışma saatleri ve yoğun çalışma programı, artan iş kazaları ve sosyal güvencelerinin olmaması gibi pek çok sorun dile getirilmiştir. Buna ek olarak endüstrideki işleyişin büyük bir bölümünün bireysel ilişkileri üzerinden gerçekleştiği, çalışanlar arasında dayanışma ve sendikal örgütlenme düzeyinin düşük olduğu görülmektedir. Keywords : Cinema, Film Industry, Trade Unionism ABSTRACT WORKING RELATIONS AND UNIONISM IN TURKISH FILM INDUSTRY The aim of this study is to review labour relations and unionization in Turkish film industry that has been developed during the 20th century and has become a noteworthy sector with the increasing production of TV series, from a historical perspective and to evaluate the contemporary status of unionization in Turkish film industry. However this development has been occurred with bad working conditions and low unionization. In this study a field research has been conducted to reveal the transformation and problems in labour relations and unionization and determine to cause of problems. In the research, qualitative method was preferred and the data was compiled through in-depth interview with unions and workers. As an outcome of the research the bad working conditions, low wages and irregular payment, long working hours, intensive work program, increasing work accidents and absence of social security are mentioned by the interviewers. Although all of the workers mention about those unfavourable conditions, they do not believe that trade unions can improve their working conditions. Due to the major role of individual relationships, solidarity among labor force has not improved and unionization has stayed weak in the film industry.