Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin coğrafi özellikleri ve bu özelliklerin eğitime yansıması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2002

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Erol Kapluhan

Danışman: RAMAZAN ÖZEY

Özet:

Akdeniz'in kuzeydoğusunda bulunan Kıbrıs Adası, 9251 km2 lik yüzölçümü ile Sicilya ve Sardunya'dan sonra bu denizde yer alan üçüncü büyük adadır. Adanın bu denizde kıyısı bulunan komşu devletlere olan yaklaşık uzaklığı; Suriye kıyılarına 96 km., Lübnan kıyılarına 200 km., İsrail kıyılarına 300 km., Mısır kıyılarına 400 km., Yunanistan kıyılarına 800 km. ve Türkiye kıyılarına da 64 km. kadardır. Kıbrıs Adası coğrafî konumu nedeniyle bütün tarih boyunca yakın bölgelerdeki medeniyetlerin etkisinde kalmıştır. Mısır, Girit, Asur, Fenike, Yunan, Roma ve Türk-İslam medeniyetleri bunlardan bazılarıdır. Roma İmparatorluğu'nun ikiye ayrılmasından sonra 700 yıl kadar Doğu Roma İmparatorluğu etkisinde kalan Kıbrıs bu dönemde zaman zaman bazı prensliklerin ve şövalyelerin idaresinde kalmıştır. 1489 yılında Venedik, 1571 yılında Osmanlı ve 1878 yılında da İngiliz idaresine geçen Kıbrıs'ta 1960 yılında ortak bir Kıbrıs Cumhuriyeti kurulmuş, fakat 1963'te bozulmuştur. Bundan sonra adadaki Türklere karşı soykırım başlamış ve garantör bir devlet olarak Türkiye Cumhuriyeti Devleti 20 Temmuz 1974'te Barış Harekâtı'nı gerçekleştirmiştir. Ardından, 13 Şubat 1975'te Kıbrıs Türk Federe Devleti, 15 Kasım 1983'te de Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (K.K.T.C) ilân edilmiştir. Bugün Kıbrıs Adası'nın kuzeyinde K.K.T.C, güneyinde ise Güney Kıbrıs Rum Kesimi (G.K.R.Y) bulunmaktadır. Kıbrıs Adası'ndaki Türk Eğitimi bazı duraklamalara rağmen Osmanlı, İngiliz ve Cumhuriyet idarelerinde gelişimini sürdürmüştür. Bu idarelerin yönetimi altında Kıbrıs Türkleri kendi kültürlerini öğrenme yönünde büyük çaba sarf etmişler, fakat Kıbrıs Rumları'nın bu yöndeki haklarına da saygı göstermişlerdir. K.K.T.C.'nin hızlı ve dinamik bir yapıda gelişebilmesi eğitime ağırlık vermesine bağlıdır. Zira, öncelikli olarak tanımlanan turizm ve ticaret sektörlerine göre eğitimin hizmet sektörü içinde bir güç oluşturma potansiyeli vardır. ABSTRACT Laying on the northeast of Mediterranean, Cyprus is the third island after Sicily and Sardinia with an area of 9251 km2. The approximate distance from Cyprus to Turkish coast is 64 km., to Syrian coast 96 km., Lebanon coast 200 km., Israel coast 300 km., Egypt coast 400 km. and to Greece coast 800 km. Cyprus affected from the civilisations of Egypt, Crete, Assure, Phoenicia, Greek, Roman and the Turkish-Islamic cultures along history because of geographical location. The Eastern Roman Empire affected it nearly 700 years. Cyprus has been captured in 1489 by Venetians, by Ottomans in 1571 and by England in 1878. After the Common Cyprus Republic rule (1960-1963), genocide began against the Turks and The Republic of Turkey, as being a guarantor, started a Peace Operation on the 20th of July in 1974. In 1975 on the 13th of February Cyprus Turkish Federal State established. Subsequently, Northern Cyprus Turkish State (K.K.T.C) has been declared on the 15th of November in 1983. Today, K.K.T.C is on the northern and the Cyprus Greek Section (C.K.R.Y) is on the southern part of the island. The Turkish education developed under Ottoman, English and Republic rules in spite of some hesitations. Turks strived to learn their culture but they were always respectful to the rights of Greeks too. Developing in a rapid and dynamic structure K.K.T.C must give importance to education. It has a potential of being power in the serving sector according to tourism and trade, which are defined with priority.