Resmi ilköğretim okullarında okul içi şiddet algısı ve motivasyon ile ilişkisinin incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2011

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Funda Alpanık

Danışman: MÜNEVVER ÇETİN

Özet:

RESMİ İLKÖĞRETİM OKULLARINDA OKUL İÇİ ŞİDDET ALGISI VE MOTİVASYON İLE İLİŞKİSİNİN İNCELENMESİ Bu araştırma, resmi ilköğretim okullarındaki yöneticilerin, öğretmenlerin ve öğrencilerin okul içi şiddeti algılama düzeyi ile motivasyon düzeylerinin tespiti ve okul içi şiddet ile motivasyon düzeyinin ilişkisinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırma kapsamında “şiddet” ve “motivasyon” kavramları detaylı olarak ele alınmış, eğitim kurumlarında şiddet ve motivasyon ile ilgili olarak yapılan araştırmalar incelenmiş ve konuya ilişkin bir uygulama çalışması gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın evrenini İstanbul İli Anadolu Bölgesindeki resmi ilköğretim okullarında görev yapan yönetici, öğretmen ve öğrenciler oluşturmuştur. Örneklemi oluşturmak için random metodu kullanılmıştır. Örneklem grubu, İstanbul İlinin Kartal, Pendik, Samandıra, Sancaktepe, Sultanbeyli, Maltepe, Bağcılar, Kadıköy, Üsküdar ilçesindeki Milli Eğitim Bakanlığına bağlı 35 resmi ilköğretim okulunda görev yapan 56 yönetici, 249 öğretmen ve 330 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırma verileri üç farklı ölçek aracılığıyla elde edilmiştir. Birincisi okuldaki şiddet düzeyini okul yöneticisi, öğretmen ve öğrenci algılarına göre belirlemek için kullanılan okul içi şiddet algısı ölçeğidir. İkincisi öğrencilerin motivasyon düzeyini belirlemek için kullanılan okul motivasyonunu değerlendirme ölçeğidir. Üçüncü ölçek yönetici ve öğretmenlerin motivasyon düzeyini belirlemek için kullanılmıştır. Okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin motivasyon düzeylerini etkileyen faktörler; ekonomik faktörler, psiko-sosyal faktörler, örgütsel ve yönetsel faktörler olmak üzere 3 başlıkta toplanmış ve elde edilen veriler bu kapsamda değerlendirilmiştir. Ölçeklerden elde edilen sonuçların, araştırmaya katılan yöneticilerin cinsiyet değişkenine bağlı olarak farklılaşıp farklılaşmadığını tespit etmek için Man Whitney U testi, öğretmenlerin ve öğrencilerin cinsiyet değişkenine bağlı olarak farklılık gösterip göstermediğini test etmek için bağımsız gruplar t testi, yaş değişkenine bağlı olarak farklılaşıp farklılaşmadığını tespit etmek amacıyla yöneticiler için Kruscal Wallis; öğretmenler için tek yönlü varyans analizi ANOVA, ANOVA testi sonucunda anlamlı bulunan farklılıkların hangi gruplar arasında olduğunu tespit etmek için Post-Hoc Shefe analizi, yöneticilerin medeni durum değişkenine göre farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek için Man Whitney U testi, öğretmenlerin medeni durum değişkenine bağlı olarak farklılık gösterip göstermediğini test etmek için bağımsız gruplar t testi, yönetici ve öğretmenlerin eğitim düzeyi değişkenine bağlı farklılık olup olmadığını tespit etmek için Kruskal Wallis-H testi, Kruskal Wallis-H testi sonucunda ortaya çıkan anlamlı farklılığın hangi alt gruplar arasında olduğunu belirlemek için Mann-Whitney U testi, öğrencilerin kademe değişkenine göre farklılık gösterip göstermediğini tespit etmek için bağımsız gruplar t testi yapılmıştır. yönetici, öğretmen ve öğrencilerin şiddet algıları ile motivasyon düzeyleri arasında bir ilişkinin olup olmadığına bakmak için spearman korelasyon testleri yapılmıştır. Yapılan fark testleri sonucunda bazı demografik değişkenlere ait alt gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık (p<0,05) tespit edilirken, bir kısmında ise istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık saptanmamıştır. Son olarak yönetici, öğretmen ve öğrencilerin şiddet algıları ile motivasyon düzeyleri arasında yüksek düzeyde negatif yönde ilişki tespit edilmiştir. Yani şiddet algısı arttıkça motivasyon düzeyinin azaldığı belirlenmiştir. Anahtar Sözcükler: Şiddet, okul içi şiddet, motivasyon, ABSTRACT THE INVESTIGETION OF THE RELATIONSHIP BETWEEN PERCEPTION OF SCHOOL VIOLENCE AND MOTIVATION LEVEL IN OFFICIAL PRIMARY SCHOOLS This research is carried out for the purpose of determining violance perception and motivation level for administries, teachers and students in official primary schools; evaluating the relationship between school violence and motivation . Under the scope of this research, concepts of violance and motivation in educational institution are examined and application works related to the subject is executed. The administries, teachers and students in the official primary school in the city of İstanbul, Anatolian region constitude of scope of the researches. 56 administries, 249 teachers, 329 students officiating in 36 primary schools in the city of İstanbul, district of Kartal, Pendik, Samandıra, Sancaktepe, Sultanbeyli, Maltepe, Bağcılar, Kadıköy, Üsküdar forms the illustration of this research. The data for the study obtained via three different scales. The first is school violence perception scale which is used to determine the violence level at school according to school managers, teachers and students perceptions. The second is motivation level scale for students at school. The third scale is used for motivation level of school managers, teachers. Factors effecting the motivation of administries and teachers are summerized under three titles, namely economical factors, psycho-social factors, organizational and administrative factors, and the data obtained are evaluated under this scope. In order to test if the results obtained by using scales show any difference in terms of sex variables,for teachers and students independent groups T- Test, for school managers Mann-Whitney U test was applied. One way analysis of varience ANOVA was applied to find if the results obtained by using scales show any difference in terms of age variable of teachers. In order to determine in which groups the differences found as a result of ANOVA test show themselves , Post- Hoc Shefe Analysis was applied. Kruskal Wallis H test. was applied to find if the results obtained by using scales show any difference in terms of age variable of school managers The independent groups T test was applied in order to find if the results obtained by using Scales show any difference in terms of civil status variable for teachers and Mann-Whitney U test was applied in order to find if the results obtained by using Scales show any difference in terms of civil status variable for school managers. In order to determine if results obtained by using scales show any difference in terms of graduation variable , Kruskal Wallis H test was applied. Mann-Whitney U test was applied to determine in which sub-groups there is the significant difference seen as a result of Kruskal Wallis H test. The independent groups T test was applied in order to find if the results obtained by using Scales show any difference in terms of degree of class variable for students. Correlation is used for relationsheep between school violance and motivation. As a result of the difference tests, while the significant difference is found statistically (p<0,05) among the sub grouops of some demographic variables, no difference was noticed statistically in some other groups. The results of the research have indicated that there is a negative correlation between school violence and motivation at schools. The results of the researches are evaluated and various suggestions are mad efor the executors and researchers accordingly with these results. Key words: Violance, school violance, motivation