Nahcivan’ın beşeri ve iktisadi coğrafyası (1991-2014)


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Murat Özkan

Danışman: HALİL KURT

Özet:

Nahcivan Özerk Cumhuriyeti, Güney Kafkaslarda Aras Irmağı ile Zengezur ve Dereleyez Silsileleri arasındaki 5502,73 km² olan toprakları kapsamaktadır. Ülke toprakları düzlükler, orta dağlık alanlar ve dağlık alanlar şeklinde jeomorfolojik özelliğe sahiptir. En önemli akarsuları Aras Irmağı, Doğu Arpaçay Nehri ve Nahcivançay’dır. Ülkede çok sayıda küçük akarsu vardır. Ülkenin toprakları farklılıklar göstermektedir. Ülke stepler ve yüksek yerlerdeki çayırlarla kaplıdır. Ülkede orman kuşağı bulunmamaktadır. Tarım ve küçükbaş hayvancılık halkın başlıca geçim kaynaklarıdır. En fazla yağış ilkbahar mevsiminde görülmektedir. Ülkede karasal iklim görülmektedir. Azerbaycan’ın en yüksek ve en düşük sıcaklık değerleri Nahcivan Muhtar Cumhuriyeti’nde ölçülmüştür. Ülkenin sınır komşuları kuzeybatıda Türkiye, kuzey ve kuzey doğuda Ermenistan, güney güneybatıda İran’dır. Ermenistan sınırı yüksek dağlarla kaplıyken Türkiye ve İran sınırlarını Aras Irmağı belirlemektedir. Ülkenin en eski sınır İran ile olan sınırı olup, bu sınır 1828 yılında Ruslarla İranlılar arasında yapılan Türkmençay Anlaşmasıyla belirlenmiştir. Türkiye sınırı 16 Mart 1920 yılındaki Moskova ve 13 Ekim 1920 yılında yapılan Kars anlaşmalarıyla belirlenmiştir. Bu anlaşmalara göre Nahcivan Azerbaycan’a bağlı Özerk bir Cumhuriyet olup, sınırları Kıbrıs, Batum gibi Türkiye’nin garantörlüğündedir. Nahcivan’ın yüzölçümü 5502,73 km² olup (2015) deki nüfusu 439 800 olan ülkede insanlar 206 köy, 9 kasaba ve 5 şehirde yaşamaktadır. Ülke bağımsızlıktan itibaren modernleşme çabası içine girmiştir. Bağlı olduğu Azerbaycan’ın yardımları ve kendi kaynaklarıyla büyük atılımlar yapmış olan ülke modernleşme çabalarıyla BDT. Devletleri içindeki en başarılı ülkedir. Anahtar Kelimeler:Nahcivan Özerk Cumhuriyeti- rayon- - Zengezur- Dereleyez- Aras Irmağı- kaçgın-yapısal değişim ABSTRACT Nakhichevan Autonomous Republic, the Zangezur with the Aras River in the South Caucasus and covers the ground between Daralayaz ranges. The territory plains has geomorphological feature crossing mountainous areas and mountainous areas. The most important rivers are the Aras River, the East River and Nahcivançay Arpaçay. There are many small rivers in the country. The country's territory varies. The country is covered with steppe and grassland in high places. There is no country in the forest belt. Agriculture and small ruminants are the people's main source of livelihood. Maximum precipitation is observed in spring. It shows a continental climate in the country. The highest and lowest temperatures were measured in Azerbaijan's Nakhichevan Autonomous Republics. The country's neighbors Turkey border in the northwest, north and north-east Armenia, Iran to the south southwest. Armenian border, which was covered by high mountains borders with Iran and Turkey are determined to Aras River. The country's oldest border is the border with Iran, this border between the Russians and the Iranians in 1828 Turkmenchay Agreement determined. Turkey was set in Moscow on October 13, 1920 held on March 16, 1920 in Kars agreement. According to this agreement due to Nakhchivan Autonomous Republic of Azerbaijan is a border Cyprus is Turkey's guarantor as Batumi. The population on 01/01/2015 439 800 people in the country 206 villages, 9 towns and lives in 5 cities. Has entered into modernization efforts since independence from the country. Azerbaijan's bound to help, and that countries that have made great strides with its own resources modernization efforts of the CIS. States is the most successful country in. Keywords:Nakhichevan Autonomous Republic – regions- Zengezur- Dereleyez- Aras River- kacgın-structural changes-