5237 sayılı Türk ceza kanunu’nda işkence suçu ve 95. maddedeki ağırlaşmış haller


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2010

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Fatma Bahar Özkan

Danışman: AHMET GÖKCEN

Özet:

5237 SAYILI TÜRK CEZA KANUNU’NDA İŞKENCE SUÇU VE 95. MADDEDEKİ AĞIRLAŞMIŞ HALLER İşkence suçu eski çağlardan günümüze değin yaygın olarak uygulanmış ve uygulanmaya devam etmektedir. İşkence suçunun tarih boyunca iki amaçla uygulandığı görülmektedir. Bunlardan ilki siyasi amaçla karşıt görüştekileri sindirmek ya da yok etmek, ikinci olarak suçlulardan gerçeği oğrenmek ve cezalandırmak amaçlanmıştır. 12. yüzyıldan 15. yüzyıla kadar işkence, Avrupa Ceza adaletini şekillendiren en temel uygulama olarak süregelmistir. Aydınlanma çağı ile birlikte işkence uygulaması şiddetle eleştirilmiş, bunun sonucu olarak işkence suç olarak kabul edilmeye ve yasaklanmaya başlanmıştır. Bu suç; 2. Dünya Savaşı sonrası insan haklarının kazandığı önem sebebiyle uluslararası bildiri ve sözleşmelerle yasaklanmıştır. İşkence suçu; kişinin maddi ve manevi varlığını ihlal ederek, kişiye şiddetli elem ve acı verilmekte, bu suretle, kişinin vücut bütünlüğü ve bedensel tamlık gibi haklari ihlal edilmektedir. Bu suc ic hukukta 5237 sayili Türk Ceza Kanunun 94 ve 95. maddelerinde düzenlenmiştir. Yasada kamu görevlileri tarafından islenebilen bir suc tipi olarak öngörülmüştür. Suçun mağduru herkes olabilir. İşkence suçu; mağdura bedensel ya da ruhsal yönden acı veren veya algılama ya da irade yeteneğini etkileyen veya asağılanmasına yol açan hareketlerden birinin yapılması ile gerçekleşir. Tüm bu hareketlerin ortak noktası insan onuru ile bağdaşmaz nitelikte olmasıdır. 5237 sayılı ceza kanunu ile suçun hem basit şekli hem de nitelikli şekli bakımından 765 sayılı kanuna göre daha ağır cezalar öngörülmüstür. ABSTRACT Torture Crime in the Turkish Criminal Code No.5237 and its aggravating circumstances in the Article 95 Torture has been widely practicing from ancient times until today and continues to be implemented. Torture has been applied under two purposes throughout history. Firstly, torture is implemented under political purposes to intimidate or to destroy the opponents, and secondly is intended to make people to reveal the reality or punish criminals. Torture had shaped the European criminal justice from 12th century to 15th century. Practice of torture was criticized through the enlightenment age. As a result, torture has been accepted as a crime and has been prohibited. After World War II, this crime was prohibited by the international declarations and conventions as a result of development of human rights issues. Crime of torture, violates persons’ physical and spiritual forms, and persons are sustained severe pain and suffering. Thus, person's physical and spiritual integrity rights are violated. This crime is appears in domestic law, under the Articles 94 and 95 of the Turkish Penal Code No. 5237. Torture can be perpetratedonly by state agents anyone can be a victim of torture. Torture can be performed in various ways; the victim can be subjected to physical or mental pain , or their ability of perception or willpower can be affected, or the victims may be degraded. All these movements’ common nature is, they are incompatible with human dignity. Turkish Penal Code No. 5237 provides more severe punishments with respect to simple and complex forms of torture, in relation to former Turkish Penal Code No. 765.