Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Özel Hukuk Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2007
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: FERAH TÜRKOĞLU
Danışman: Ayşe Sumer
Özet:TEZ İ ARACI KURUMLARDA MALİ DURUMUN BOZULMASI VE YATIRIMCILARI KOTUMA FONU Sermaye piyasaları tasarrufların yatırımlara dönüşmesine, sermayenin tabana yayılmasına katkıda bulunmaktadır. Halkın küçük tasarruflarının güvenli bir biçimde bu alana kalize edilebilmesi için küçük yatırımcıların haklarının korunmasına imkan sağlayan sermaye piyasası sisteminin oluşturulması gerekir. Sermaye Piyasası Kanununda 1992 tarihinde yapılan değişiklikle sermaye piyasası araçlarının halka arzında yetkili makamın iznini gerektiren ‘liyakat’ yaklaşımından kamuyu aydınlatma yaklaşımına geçilmiştir. Böylece menkul kıymetlerin halka arzında devlet organlarının izni yerine yatırım kararının verilmesini ve bunun neticelerini yatırımcıya bırakan kamuyu aydınlatma yaklaşımı sermaye piyasalarında etkin hale getirilmiştir. Yatırım kararlarının rizikosunun tamamen yatırımcıya bırakıldığı bir ortamda bunun dışındaki sebeplerle, özellikle yatırımcıların iş yaptığı aracı kurumların mali bünyelerinin zayıflamasından kaynaklanan yatırımcı zararlarına karşı da aracı kurum yatırımcılarına koruma sağlanması gerekmektedir. Ülkemizde 4487 sayılı kanunla yapılan düzenlemeler ile aracı kurumaların mali durumun bozulması durumunda alınacak tedbirlere ilişkin hükümler getirilmiş bu çerçevede aracı kurumların tedrici tasfiyesine yönelik düzenlemeler yapılmıştır. Ayrıca mali bakımdan güç duruma düşen ve hakkında tedrici tasfiye kararı verilen veya iflas eden aracı kurum yatırımcılarının aracı kurumdan alacaklı oldukları nakit veya sermaye piyasası araçlarının belli limitler dahilinde tazmin edilmesi ve bu kurumların tedrici tasfiyesini gerçekleştirilmesi amacına hizmet eden Yatırımcıları Koruma Fonu oluşturulmuştur. Faaliyetleri durdurulan bankaların sermaye piyasası işlemlerinden kaynaklanan müşteri alacakları da Yatırımcıları Koruma Fonunun koruması kapsamına dahil edilmiştir. . Çalışmamıza mali durum kavramının tanımı yapılarak başlanmış aracı kurumların da anonim ortaklık şeklinde kurulması zorunlu olduğundan diğer kanunların ticaret ortaklıklarının mali durum bozuklukları ile ilgili düzenlemeleri inceleme konusu yapılmıştır. Daha sonra ise aracı kurumların mali durumlarının bozulması ile ilgili Ser.PK.’da öngörülen düzenlemeler incelenmiştir. Mali durumunda bozukluk tespit edilen aracı kurumlar için Ser.PK.’nın öngördüğü tedbirler inceleme konusu yapılmıştır. Daha sonra aracı kurumların tedrici tasfiyesini veya tedrici tasfiyeye veya iflasa tabi tutulan aracı kurum yatırımcılarına belli miktarda güvence sağlamak amacı ile oluşturulmuş Yatırımcıları Koruma Fonu inceleme konusu yapılmıştır.. ABSTRACT DETERIORATION OF FINANCIAL POSITION OF BROKERAGE HOUSE AND INVESTORS PROTECTION FUND Financial markets try to turn savings into investments, contribute to spreading of capital to the mass. In order to canalise small investments of the public into this area it is necessary to form the system of capital market, which makes it possible for the small investors to protect their rights. In our country, with the changes to the 4487 Law, some judgements are accepted about the measures, which should be taken in case of the difficulties of the financial situation of the brokerage house. In this framework, some regulations have been accepted for the gradual liquidation of the brokerage house. Besides, Investors Protection Fund was formed. This fund serves for the brokerage house investors, which became in difficulties in terms of their financial situation and is decided for gradual liquidation or bankruptcy, to make up their cash or securities means from the brokerage house within the certain limits. This Fund is also formed to serve for the gradual liquidation of those brokerage houses. The customer credits, which cause from the capital market transactions of the banks whose actions are stopped, is also included to the protection of this Investors Protection Fund. Our study starts with the definition of the concept of financial situation. It also investigates the regulations about the financial difficulties of trade partnership of other laws considering the fact that it is compulsory for the stock brokers to be formed as Joint Stock Corporation. Then the regulations about the difficulties of the financial conditions of the brokerage house, which are envisaged in the in the Capital Markets Law are analysed.