Türk hukukunda iş güvencesi sistemi (feshe karşı koruma) bağlamında işveren vekili


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Gamze Bedirkurum

Danışman: EMRE ERTAN

Özet:

TÜRK HUKUKUNDA İŞ GÜVENCESİ SİSTEMİ (FESHE KARŞI KORUMA) BAĞLAMINDA İŞVEREN VEKİLİ İş sözleşmesinin zayıf tarafı olan işçinin, işverenin keyfi fesihlerine karşı korunması gerekir. Türk Hukukunda iş güvencesi anlamında ilk adım, 1475 sayılı İş Kanununda değişiklik yapan 4773 sayılı Kanun ile yapılan düzenlemeler vasıtasıyla atılmıştır. Ancak, yürürlükteki 4857 sayılı İş Kanununda iş güvencesine ilişkin yasal düzenleme yapılırken, bazı işveren vekilleri kapsam dışında tutulmuş ve iş güvencesinden faydalanmaları engellenmiştir. Bu çalışmada, Türk Hukukundaki iş güvencesi sistemi içerisinde işveren vekili kavramı incelenmiştir. Çalışmanın amacı; işveren vekilinin iş güvencesi bakımından durumunu incelerken iş güvencesi sisteminde işveren vekilinin tespitinin hangi yöntemlerle yapıldığını irdelemek ve iş güvencesi kapsamı dışında bırakılan bazı işveren vekillerini feshe karşı koruyucu teknikleri değerlendirmektir. İşveren vekili kavramı iş mevzuatında birçok yasal düzenlemede karşımıza çıkmaktadır. Çalışmamızın ilerleyen bölümlerinde diğer mevzuatlarda yer alan işveren vekili tanımının iş güvencesi kapsamında işveren vekilinin tespitine etkisinin de değerlendirilmesi sebebiyle, çeşitli mevzuatlarda yer alan işveren vekili tanımlarına değinilmiştir. Türk Hukukunda işçinin iş güvencesinden yararlanabilmesinin belirli şartları bulunmaktadır. Bu kapsamda, çalışmamızda iş güvencesinin niceliksel ve niteliksel koşulları incelenmiş; aynı zamanda eşitlik ilkesi bakımından iş güvencesi hükümleri değerlendirilmiştir. Çalışmamızda işveren vekilini iş güvencesi kapsamı dışında tutan İş Kanununun m.18/5 hükmünde belirtilen şartlar detaylı olarak mercek altına alınmıştır. Bu inceleme yapılırken, Türk Hukukundaki iş ilişkilerinde Alman Hukukundan esinlenilmesi sebebiyle, karşılaştırmalı hukuk bağlamında Alman Hukukundaki Feshe Karşı Koruma Yasasında işveren vekillerine uygulanan iş güvencesi sisteminden bahsedilmiştir. Ayrıca, işveren vekili sıfatının tespitinde yararlanılan ölçütler ve işveren vekilini feshe karşı koruyucu teknikler yargı kararları çerçevesinde tartışılmıştır. İşçinin işveren vekili konumunda çalışması, iş sözleşmesinin işveren tarafından keyfi feshine karşı korunmayacağı anlamına gelmemelidir. Yukarıda yapılan değerlendirmeler ışığında, çalışmamız mevcut yasal düzenlemede işveren vekillerine ne şekilde bir koruma sağlanması gerektiğine ilişkin önerilerle sonuçlandırılmıştır. -------------------- EMPLOYER’S REPRESENTATIVE WITHIN THE SCOPE OF PROTECTION AGAINST DISMISSAL UNDER TURKISH LAW Employee, who is the vulnerable party of an employment contract, should be protected against arbitrary dismissal of employer. In Turkish Law, the first step regarding protection against dismissal by employer was legislative regulations made with Law no:4773 amending articles of Labour Law no:4857. However, employer’s representatives have been left out of the scope of protection against dismissal during legislative regulation process. In this dissertation, employer’s representative within the scope of protection against dismissal under Turkish Law has been studied. The aim of this study is to consider the position of employer’s representative, to discuss how to identify them within protection system against dismissal and to analyse protective methods against dismissal for the employer’s representative who is out of the scope of protection against dismissal. Concept of employer’s representative has been regulated in various legislation. The definitions of employer’s representative in different legislations have been mentioned due to the fact that we have also analysed effect on identification of employer’s representative in the next chapters. In Turkish Labour Law, there are some certain conditions in order that an employee is deemed to be within the scope of protection against dismissal. In this context, quantitative and qualitative conditions of protection system against dismissal have been studied and the articles regarding protection against dismissal have been interpreted in terms of principle of equality as well. In our study, we have elaborated on article 18/5 of Labour Law no:4857 stating that employer’s representative is out of the scope of protection against dismissal. During the examination, we have mentioned protection system against dismissal for employer’s representative under German Dismissal Protection Act within the scope of comparative law due to the fact that German Law was an inspiration to Turkish law in terms of employment relationship. Besides, identification criteria for employer’s representative and protective methods against dismissal by employer has been discussed within the frame of high court decisions. Being employer’s representative should not be an obstacle for the protection against arbitrary dismissal by employer. In the light of abovementioned explanations, our study has been finalised with advices regarding the methods for providing protection against dismissal for employer’s representative.