1990 sonrası Türkiye'de bağımsız sinema


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, İletişim Fakültesi, Radyo, Televizyon ve Sinema Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2006

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: NESLİHAN ÇAVUŞOĞLU

Danışman: SERPİL KIREL

Özet:

Sinema, 19y.y. teknolojik ve kapitalist gelişmelerinin bir sonucu olarak ortaya çıkmıştır. Bu nedenle, en başta kitlesel bir eğlence aracı olarak görülmüş, kar elde etmek temel amaç olmuştur. Sinemanın yapım ve dağıtım olarak bir ticaret metası gibi planlanması kapitalist üretim biçiminin bir sonucudur. 1920’lerle birlikte sinemanın bir sanat alanı olarak kabul görmeye başlaması, bu alanda farklı ve muhalif çalışmaların yapılmasına neden olmuştur. Bu muhalif tavır, egemen sinema ideolojisinin dışında ve bu alandan bağımsız bir sinemanın yaratımını mümkün kılmıştır. Türkiye’de egemen sinema karşısında sistemli ve bütünlükçü bir muhalif tavır 1990 sonrasına rastlar. Bu tarihten itibaren bağımsız sinema pratiği film üreten içinde genç ve muhalif yönetmenler, Yeşilçam sinema anlayışına, ticari ve popüler sinema kalıplarına ve Hollywood egemenliğine karşı filmler üretmeye başlamıştır. Zeki Demirkubuz, Nuri Bilge Ceylan, Derviş Zaim, Semih Kaplanoğlu, Handan İpekçi Yeşim Ustaoğlu, Ahmet Uluçay, Kudret Sabancı ve Serdar Akar gibi yönetmenler her ne kadar birbirinden farklı filmler üretseler de, yaptıkları filmler “bağımsız“ sinema anlayışı içinde yer alırlar. ABSTRACT Cinema emerged as a result of technologic and capitalist developments of 19th century. Therefore, it ocurred as an entertainment for masses and gaining profit became the main target. Planning the cinema as a trade goods is the consequence of capitalist production form. In 1920’s cinema excepted as a form of art and this exception made different and opposing works possible. The opposing attitude created an independent cinema out of the area of the dominant cinema ideology. In Turkey, systematic and entirety attitude against the sovereign cinema begun after 1990’s. In 1990’s independent, young and antagonistic directors commenced shoting films against Yeşilçam cinema conception, populer and trade cinema and Hollywood dominancy. Even Though directors like Zeki Demirkubuz, Nuri Bilge Ceylan, Derviş Zaim, Semih Kaplanoğlu, Handan İpekçi Yeşim Ustaoğlu, Ahmet Uluçay, Kudret Sabancı ve Serdar Akar shoots different films they all can be considered in Turkish independent cinema.