Üniversite yöneticilerinin ve öğretim elemanlarının mezunlarına yaklaşımlarının incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2009

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SİBEL KIRIKÇI

Danışman: AYŞEN BAKİOĞLU

Özet:

Bu araştırma, üniversitelerde görev yapmakta olan yöneticilerin ve öğretim elemanlarının kendi kurumlarından mezun olan bireyleri algılama biçimlerini tespit etmek, mezunlara ve üniversitenin mezunlarla ilişkilerine yaklaşımlarını niteliksel olarak incelemek amacını taşımaktadır. Araştırmanın kaynağını oluşturan veriler yüz yüze görüşme yöntemiyle toplanmıştır. Veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilmiş yarı yapılandırılmış bir görüşme formu kullanılmıştır. Görüşme sorularının geliştirilmesi aşamasında ilgili alanyazın taranmıştır. Alanyazın taramasından elde edilen bilgiler ışığında görüşme soruları oluşturulmuştur. Pilot bir uygulama yapılarak oluşturulan görüşme sorularının işlerliği sınanmış ve uzman görüşü alınmıştır. Elde edilen veriler doğrultusunda gerekli düzeltmeler yapılarak görüşme formuna son şekli verilmiştir. Araştırma kapsamında İstanbul ili Anadolu ve Avrupa yakasında bulunan üç devlet ve bir vakıf üniversitesinde toplam otuz üniversite yöneticisi ve öğretim elemanı ile 2007-2008 akademik yılında görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Görüşmeler sonucunda toplanan veriler birçok kez okunarak nitel araştırma yöntemleri doğrultusunda çeşitli kategorilere ayrılmış ve içerik analizi yoluyla değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda; üniversitede görev yapmakta olan yöneticilerin ve öğretim elemanlarının görev yapmakta oldukları üniversitenin mezunlarıyla ilişkiler kurulması ve sürdürülmesi düşüncesine karşı olumlu bir yaklaşım içerisinde oldukları belirlenmiştir. Araştırma sonucuna göre, üniversite yöneticileri ve öğretim elemanları üniversitelerin, kendi öğrencilerinin yanında mezunlarını da kurumun bir parçası olarak görmeleri ve bu doğrultuda mezunlarına yönelik faaliyetler yürütmeleri gerektiği düşüncesini desteklemektedirler. Üniversite yöneticileri ve öğretim elemanları mezunların mezun oldukları kurumlara yönelik algılarının belirlenmesinin önemini vurgulamakta ve mezun algılarının belirlenmesinin mezunların üniversiteyle daha fazla bağ kurma davranışına yol açacağı fikrini desteklemektedirler. Tespit edilen diğer bir sonuca göre, üniversite yöneticileri ve öğretim elemanları üniversite öğrencilerinin mezuniyetten sonra üniversiteye yabancılaştıklarını düşünmekte ve bahsedilen yabancılaşmayı önlemek için birtakım önlemler alınması gerektiğini ifade etmektedirler. Üniversite yöneticileri ve öğretim elemanlarının, görev yaptıkları üniversitelerin mezunlarla şu anda var olan ilişkisinin niteliğinden memnun olmadıkları, üniversitenin mezunlarla ilişkilerini geliştirmeye yönelik göstermiş olduğu çabaları yeterli bulmadıkları ve var olan faaliyetlerin daha etkili bir biçimde devam ettirilebileceğini düşüncesine sahip olmaları araştırma sonucunda ortaya çıkmış olan bir diğer noktadır. Ayrıca, mezun-üniversite ilişkilerinin geliştirilmesi sürecinde uygun şartların oluşması durumunda kendilerinin bahsedilen sürece katkı sağlamak arzusunda oldukları bir diğer sonuç olarak ortaya çıkmaktadır. Üniversite yöneticileri ve öğretim elemanları üniversitenin mezunlarına yönelik araştırmalar yapmasının üniversitenin gelişimi için oldukça değerli fikirler ortaya çıkarabileceğinin altını çizmektedirler ancak mevcut durumda üniversitelerde görev yapmakta olan akademisyenlerin mezunlara yönelik araştırmalar yapmalarının önünde olan çeşitli engellerden bahsetmektedirler. Üniversite yöneticileri ve öğretim elemanları üniversitenin mezunlarından, iş fırsatları sağlamaktan üniversitenin eğitim programlarının geliştirilmesine katkı sağlamaya kadar pek çok biçimde faydalanabileceğine inandıklarını dile getirmektedirler. Ayrıca, mezun derneklerinin üniversite kurumuna oldukça önemli katma değerler sağlayabileceğini vurgulamaktadırlar. Araştırma, üniversite yöneticileri ve öğretim elemanlarının mezunlarına ve mezun-üniversite ilişkilerine bakış açılarına yönelik bulguları ortaya koyarak konuya ışık tutarken bu araştırmadan elde edilen bulguların farklı bakış açılarıyla başka araştırmacılar tarafından daha ayrıntılı olarak incelenmesi ilgili alanyazının zenginleşmesi açısından yararlı görülmektedir. ABSTRACT The purpose of the study is to determine the way university administrators and academics perceive their university alumni and investigate their approach to university alumni and alumni-university relationships qualitatively. Main data of the study was collected using face-to-face interwiewing method. A semi-constructed interview form was designed so that the relevant data would be collected. During the development of interview form firstly relevant literature was reviewed in a detailed way and questions were shaped in the light of the knowledge obtained by literature review. In order to develop the already designed interview form, pilot study was conducted and also expert opinions were consulted. After all those procedures, final draft of the interview form was designed. The interviews were conducted with thirty interviewees who were university administrators and academics in three state universities and one private university situated in Asian and European sides of Istanbul, in 2007-2008 academic year. The collected data was qualitatively studied and the content analysis of the qualitative data was completed. At the end of the content analysis; it was found that university administrators and academics had positive attitudes towards their university alumni and they also had positive approach towards forming and maintaining relationships with their university alumni. According to results of the study, university administrators and academics supported the idea that universities should consider their alumni as an integrated part of themselves as well as their own students. Moreover, they supported the idea that universities needed to organize activities aiming at reaching their university alumni and establishing strong relationships with them. University administrators and academics emphasized the importance of identifying alumni perceptions towards their alma mater. They also supported the idea that if alumni perceptions towards their alma mater were identified, this situation resulted in alumni’s establishing relationships with their alma mater more often. According to another result of the study, university administrators and academics reckoned that university alumni alienated from their alma mater after their graduation and stated that some precautions must be taken by the university in order to prevent alumni alienation. Another result of the study was that university administrators and academics were not satisfied with the current relationship between the university they work and their alumni and they didn’t find universities’ efforts to improve university-alumni relationship sufficient. Furthermore, they considered that current activities could make to continue more effectively. Another result to be emphasized is that university administrators and academics stated that they were eager to take part in improving university-alumni relationship on the condition that convenient circumstances were provided. University administrators and academics also underlined the importance of universities’ carrying out some research on their alumni since it would provide precious ideas for development of universities. However, they mentioned that there were some drawbacks in current conditions which prevented academics from carrying out research on university alumni. University administrators and academics also expressed that universities could benefit from their alumni in many areas such as having them provide job opportunities to new graduates and providing some contribution while improving university curriculum. Finally, they emphasized that alumni organisations were also able to provide some important value to university. This study aimed at putting forward the findings reflecting university administrators and academics’ perceptions of their alumni and alumni-university relationships and as a result illuminating the related topic. Findings gained by this study are thought to be investigated in more detail by different researchers using diverse points of view so that related literature could be enriched.