Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Kimya Mühendisliği Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2013
Tezin Dili: İngilizce
Öğrenci: PELİN AY BÜYÜKNİSAN
Danışman: FATMA KARACA ALBAYRAK
Özet:Farklı Katkı Maddelerinin Baz Yağlar Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi Hareket eden tüm mekanik parçalarda, birbirine temas eden iki yüzey arasında film oluşturarak sürtünmeyi azaltmak amacıyla yağlama işlemi yapılmaktadır. Bu amaçla kullanılan yağlar ham petrolün destilasyonu ile elde edilen baz yağlara belirli katıkların ilavesi ile üretilirler. Bu yağların sadece iki metal arasındaki sürtünmeyi azaltması istenmez. Aynı zamanda, oluşturduğu film tabakasını her sıcaklıkta koruyarak yağın özelliklerinin kaybolmaması, dolayısıyla kullanım ömrünün uzun olması beklenmektedir. Bu çalışmada, yağlama amaçlı kullanılan yağlarda ortama katılan farklı katkı maddelerinin etkileri incelenmiştir. Bu katkılar yağ içinde çözünebilen polimer esaslı malzemeler olup, ortam sıcaklığının artmasıyla çözünürlüklerinin artmasından dolayı yağ-polimer çözeltisinin viskozitesinin sıcaklığa karşı değişiminin az olmasını sağlarlar. Bu prensip motor yağı, hidrolik yağlar, şanzıman yağı ve diferansiyel yağları gibi tüm yağlarda kullanılmaktadır. Ortama ilave edilen farklı katkı maddelerinin optimum katılım oranları belirlenmiş ve yeni karışımın özellikleri incelenmiştir. Elde edilen bulgular, yağlama yağlarında, yüksek viskozite indeksinin, daha güçlü film tabakası oluşturarak yağı daha uzun ömürlü hale getirdiğini göstermiştir. Kullanılan farklı polimerler arasında, Olefin Kopolimer cinsi polimerin düşük miktarlarda dahi yağın sıcaklıkla etkileşimini azalttığı, dolayısıyla, viskozite indeksini yükselttiği tespit edilmiştir. Ayrıca molekül ağırlığı yüksek polimerin viskozite indeksini molekül ağırlığı düşük olan polimere kıyasla daha fazla artırdığı elde edilen bulgular arasındadır. Viskozite indeksini artırmak amacıyla kullanılan polimetakrilat polimerinin aynı zamanda akma noktasını düşürdüğü gözlenmiştir. Yapılan motor testlerinde olefin cinsi polimerin (Olefin Kopolimer) aşınmayı arttırdığı, bu nedenle ortamda aşınma önleyici katığa daha fazla ihtiyaç olduğu gözlenmiştir. ABSTRACT Analysis of the Effects of Different Additives on Base Oils Lubrication process is made in all movable mechanical parts to build a film between two surfaces in contact to reduce friction. Oils used for this purpose are produced by adding certain additives to base oils, which are produced by distillation of crude oil. Such oils are not only required to reduce friction between two metals but also expected to keep the film layer that they have built at every temperature to maintain their features and consequently, to have long usage life. In the present study, effects of different additives on base oils in lubricants were investigated. These additives are oil-soluble polymer-based materials and ensure less change in viscosity of oil-polymer solution versus time because their solubility increases with the increased working temperature. This principle is used in all lubricants like engine oil, hydraulic oils, gear box oil and differential oil. Optimum addition ratios for different additives were specified and features of the new blend were examined. The findings indicated that high viscosity index in lubricants builds a stronger film layer and makes the lubricant have longer life. It was understood that olefin-copolymer type polymer, which is one of the used polymers, reduces interaction between oil and temperature even in low amounts and therefore, it raises viscosity index. Furthermore, another finding is that the polymer with high molecular weight raises the viscosity index more compared with the polymer with low molecular weight. It was observed that polymethacrylate polymer, which was used in increasing viscosity index, decreased pour point at the same time. It was observed in the conducted engine tests that olefin type polymer (olefin copolymer) increased wear and therefore, more antiwear additive was needed.