Üniversite öğrencilerinin otonomik-sosyotropik kişilik özellikleri ile öğrenilmiş güçlülük düzeyleri arasındaki ilişki


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2008

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Ebru Akkaya

Danışman: AHMET ŞİRİN

Özet:

ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN OTONOMİK-SOSYOTROPİK KİŞİLİK ÖZELLİKLERİYLE ÖĞRENİLMİŞ GÜÇLÜLÜK DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ Bu araştırmanın temel amacı, üniversite öğrencilerinin otonomik-sosyotropik kişilik özellikleriyle öğrenilmiş güçlülük düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki olup olmadığının incelenmesidir. Öğrenilmiş güçlülük ve otonomik-sosyotropik kişilik özelliklerinin cinsiyet, öğrenim görülen fakülte, sınıf düzeyi, sosyo-ekonomik düzey, akademik başarı, öğrenimine ailesinin yanında ya da ailesinden uzakta devam etme değişkenlerine göre farklılaşıp farklılaşmadığının belirlenmesi de araştırmanın alt amaçlarını oluşturmaktadır. İlişkisel tarama modeline uygun olarak düzenlenmiş araştırmanın evreni Marmara üniversitesi öğrencileri, örneklemi ise 2007-2008 öğretim döneminde Marmara Üniversitesi’nin Atatürk Eğitim, Fen-Edebiyat, Hukuk, İletişim ve Mühendislik fakültelerinde öğrenim görmekte olan 211’i kız 227’si erkek olmak üzere toplam 438 lisans öğrencisidir. Araştırmada veri toplama aracı olarak, araştırmacı tarafından hazırlanan “Kişisel Bilgi Formu”, Rosenbaum (1980) tarafından geliştirilen “Rosenbaum Öğrenilmiş Güçlülük Ölçeği” ve Beck ve arkadaşları (1983) tarafından geliştirilen “Sosyotropi-Otonomi Ölçeği” kullanılmıştır. Veri analizleri sonucunda, üniversite öğrencilerinin, öğrenilmiş güçlülükleri ile sosyotropi düzeyleri arasında zayıf (p<,05), otonomi düzeyleri arasında ise orta şiddette (p<,01) pozitif yönlü anlamlı ilişki tespit edilmiştir. Öğrenilmiş güçlülük toplam puanları incelendiğinde genel akademik ortalamalarına göre öğrenciler arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur. Öğrencilerin öğrenilmiş güçlülük düzeyleri arasında cinsiyet, öğrenim görülen fakülte, sınıf düzeyi sosyo-ekonomik düzey ve öğrenimine ailesinin yanında ya da ailesinden uzakta devam etme değişkenlerine göre anlamlı bir fark bulunmamıştır. Otonomik-sosyotropik kişilik özellikleri incelendiğinde sınıf düzeyine göre öğrencilerin sosyotropi puanları arasında anlamlı farklar tespit edilmiştir. Öğrencilerin sosyotropi ve otonomi toplam puanları arasında cinsiyet, öğrenim görülen fakülte, genel akademik ortalama, sosyo-ekonomik düzey ve öğrenimine ailesinin yanında ya da ailesinden uzakta devam etme değişkenlerine göre ise anlamlı bir fark bulunmamıştır. Araştırma bulguları literatür ışığında tartışılmış ve eğitimcilere, araştırmacılara çeşitli önerilerde bulunulmuştur. Anahtar Kelimeler: Öğrenilmiş güçlülük, otonomi, sosyotropi, üniversite öğrencileri ABSTRACT THE RELATIONSHIP BETWEEN THE UNİVERSİTY STUDENTS’ AUTONOMIC-SOCIOTROPIC PERSONALITY CHARACTERISTICS AND LEARNED RESOURCEFULLNESS LEVELS The main purpose of this research is to find out whether there is a meaningful relationship between university students’ autonomic-sociotropic personality characteristics and learned resourcefulness level. Identifying whether learned resourcefulness and autonomic-sociotropic personality charcteristics are changed according to variables such as gender, faculty, class level, social – economical level, academic success and keeping one’s education near his family or far away from them compose the sub-aims of the research. The universe of the research, which orginized as suitable with the relational scanning model, is the students of the Marmara University, and the sample of the research is 211 girls and 227 boys (total 438) studying at Atatürk Education, Science-Literature, Law, Communication and Engineering faculties of the Marmara University in the 2007-2008 academic year. In the research “Personal Information Form” prepared by the researcher, “Rosenbaum Learned Resourcefulness Scale” developed by Rosenbaum (1980) and “Sociotrophy Autonomy Scale” developed by Beck and his friends (1983) were used as data gathering means. At the end of the data-analysis, a meaningful possitive poor relation (P< ,05) between the university students’ learned resourcefulness and sociotropy levels, a meaningful possitive medium relation (P<,01) between the learned resourcefulness and autonomy levels were determined. When the total points of learned resourcefulness were investigated, meaningful differences were found between the students, according to their general academic performance. On the other hand, between the students’ learned resourcefulness a meaningful difference was not found according to the variables such as gender, faculty, class level, social-economical level, academic success and keeping one’s education near his family or far away from them. When autonomic-sciotropic characteristics are investigated, meaningful differences were found between the students’sociotropy scors. A meaningful difference was not found between students’ sociotropy and autonomy levels according to the variables such as gender, faculty, academic sussess, social-economical level and keeping their education near their family or far away from them. Research findings were discussed according to old research and various offers were made to the educators and researchers Key Words: Learned resourcefulness, autonomy, sociotropy, university students