Uluslararası doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının hareketinde vergisel teşviklerin rolü : Türkiye örneği


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Maliye Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2009

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: RUKİYE GÖK

Danışman: Gülay Yılmaz

Özet:

ULUSLARARASI DOĞRUDAN YABANCI SERMAYE YATIRIMLARININ HAREKETİNDE VERGİSEL TEŞVİKLERİN ROLÜ: Türkiye Örneği Bu çalışma küreselleşen ekonomide doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının (DYS) önemini ve bu yatırımlara etki eden vergi teşvik araçlarını içermekte, bu bağlamda Türkiye’de DYS yatırımlarını ve bunları çekmeye yönelik vergi teşvik tedbirlerinin neler olduğu incelenmektedir. Küreselleşme ile birlikte sermayenin daha çok hareketlilik kazanması dünyada yabancı sermaye yatırımlarının önemini artırmıştır. DYS yatırımları ülkeye sermaye, yeni iş alanları, uzman işgücü, yerli firmalara uluslararası alanda rekabet ve vergi geliri sağlamaktadır. Daha önceleri pek çok ülkenin şüpheyle baktığı doğrudan yabancı yatırımlar, bugün ülkelerin ilgi odağı haline gelmiştir. Bu amaç doğrultusunda; gelişmekte olan ülkeler başta olmak üzere, bütün ülkelerin politikacıları, doğrudan yabancı sermaye yatırımlarını çekmeyi, öncelikli hedefleri olarak belirlemişlerdir. Çalışma sonuçlarına göre Türk vergi mevzuatında; vergi teşviği niteliğindeki istisna ve muafiyetlikler DYS ile gelişmesi beklenen bölgeler ve sektörlere yönelik olarak düzenlenmesi gereklidir. Bu husus yabancı sermaye yatı¬rımlarına olan etkisi açısından ayrıca önem taşımaktadır. Öte yandan yatırımcılar yatırım yapacakları ülkeleri pek çok açıdan değerlendirmekte ve yatırım yeri olarak, kendilerine, en az maliyetli ve en çok değer artışını sağlayacak ülkeyi tercih etmektedir. Bu açıdan ülkeler, doğrudan yabancı sermaye yatırımlarını ülkelerine çekebilmek ve bu yatırımlardan pay alabilmek için vergilemeye ilişkin politikalarını gözden geçirmeye başlamış, teşvik sisteminde vergisel teşviklerin rolünü artırma çabası içine girmiştir. Sonuç olarak, ülkelerin vergi politikaları, dünya üzerinde dolaşan bütün yabancı sermayenin devamlı olarak takibinde olmuştur. ABSTRACT THE ROLE OF TAX INCENTIVES IN INTERNATIONAL DİRECT FOREIGN CAPITAL INVENSTMENT MOVEMENTS: The Turkey example. This study includes the importantance of direct foreign capital invenstments (DYS) in the globalizing economy and the tax incentive instruments affecting those invenstments, so in this sense searches the DYS investments in Turkey and the tax incentive which attract those invenstments. Due to increasing mobility of the capital with the globalization has increased the importance of foreign capital investments in the world. DYS investments provides capital, new business areas, specalized labor, international competition to domestic firms and tax income to the country. DYS investments which many countries looked suspiciously before, today is the focus of attention of many countries. For this reason, especially those of the devoloping countries’ politicians have set their main target as to attract direct foreign capital investments. Acccording to results of the studies, tax exceptions and exemptions in Turkish tax legislation have to be regulated for the regions and sectors expected to develop with direct foreign capital investment. The fact has also importance due to the effect on foreign capital investment. On the other hand, while choosing their country investors evaluate in many ways and choose the country which will bring the most increase in the value with the minimal cost . Therefore countries started to revaluate the politics regarding tax in order to attract and take a share from direct foreign capital investment and to increase the role of tax incentives in the incentive system . Consequently, the tax politics of the countries have been a constant persuer of the foreign capital circulating around the world.