Türk Sosyal Güvenlik Hukukunda idari para cezaları ve itiraz yolları


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, İktisat Fakültesi, Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2010

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MUSTAFA AKDAĞ

Danışman: HEDİYE ERGİN

Özet:

İÇİNDEKİLER Sayfa No İÇİNDEKİLER…………………………………………………....................... i KISALTMALAR…………………………………………………………........ ix …………………………………………………………........................... xi ABSTRACT……………………………………………………………………. xii GİRİŞ……………………………………………………………........................ 1 BİRİNCİ BÖLÜM İDARİ PARA CEZASI KAVRAMI VE İDARİ PARA CEZASININ SOSYAL GÜVENLİK HUKUKU İÇİNDEKİ YERİ § 1. İDARİ PARA CEZASI KAVRAMI……………………………………… 3 I. GENEL OLARAK………………………………………............................ 3 II. İDARİ PARA CEZASININ TANIMI VE ORTAYA ÇIKIŞI……............. 4 A. İdari Para Cezalarının Özellikleri ve Adli Para Cezalarından Farkı …..7 B. İdari Para Cezasının Çeşitleri..…………………………....................... 8 1. Maktu(Sabit) ve Nispi İdari Para Cezaları….………...…................ 8 2. Alt ve Üst Sınırları Belirli İdari Para Cezaları ………………….......9 C. İdari Para Cezalarının Hukuki Niteliği ……..……..……......................10 § 2. İDARİ PARA CEZALARININ SOSYAL GÜVENLİK HUKUKU İÇİNDEKİ YERİ 11 I. GENEL OLARAK……..…………………………………………………. 11 II. İDARİ PARA CEZALARININ SOSYAL SİGORTALAR KANUNUNA GİRİŞİ ……………………………………………………………….......... 13 III. SOSYAL SİGORTALARDA İDARİ PARA CEZASININ ÖNEMİ…. ... 14 A. Kayıt Dışı İstihdam Yönünden ……………………………………........ 14 B. Sigortalıların Hak ve Menfaatleri Yönünden …………………………... 16 C. Sosyal Güvenlik Kurumu Açısından ………………………….……….. 17 İKİNCİ BÖLÜM SOSYAL SİGORTALARDA UYGULANAN İDARİ PARA CEZALARI § 3. İŞYERİ VE SİGORTALI BİLDİRİMLERİYLE İLGİLİ İDARİ PARA CEZALARI……………….………………………………………………… 18 I. İŞYERİ BİLDİRGESİNİN SÜRESİNDE VERİLMEMESİNE BAĞLI İDARİ PARA CEZALARI ….………………………………………….. 18 A. İşyerinin Sosyal Güvenlik Kurumuna Bildirilmesi ve İşyerinin Tescili... 18 1. Belirli Yerde Yapılmayan ve Belirli Bir Merkezden Sevk ve İdare Edilen İşlerin Tescili ….………………...………………………… 22 2. Alt İşveren veya Sigortalıyı Devralan İşverenin Yükümlülüğü ve Tescili………………………………………………………………. 23 3. Tespit veya Resmi Belgelere İstinaden Resen İşyeri Tescili …...… 24 4. İşyerinin Devri, Nakli ve İntikali Halinde Yapılacak İşlemler….… 25 B. İşyeri Tescili İle İlgili İdari Para Cezaları………………………………. 27 II. SİGORTALI BİLDİRİMLERİYLE İLGİLİ İDARİ PARA CEZALARI... 31 A. İş Sözleşmesiyle Çalışanların Sigortalılık Bildirimleriyle İlgili İdari Para Cezaları…………………………………………………………….. 31 1- İş Sözleşmesiyle Çalışanların Kuruma Bildirilmesi (4/I-a)…………. 31 2- Bildirimlerin Süresinde yapılmamasıyla İlgili İdari Para Cezaları….. 34 3. Sigortalılığa (4/a) İlişkin Bildirgenin Verilmediğinin Kurumca Öğrenilmesi Halinde Uygulanacak İdari Para Cezaları………………….. 36 B. İşten Ayrılış Bildirgesi ve 506 Sayılı Kanunun Geçici 20. Maddesine Göre Sigortalı Olanların Bildirimleri İle İlgili İdari Para Cezaları………. 38 1. Sigortalı (4/a) İşten Ayrılış Bildirgesi İle İlgili İdari Para Cezaları….. 38 2. Munzam Sandıklara Uygulanan İdari Para Cezaları…………………. 40 C. Bağımsız Çalışanların Sigortalılık Başlangıç ve Bitişlerinin Kuruma Süresi İçinde Bildirilmemesiyle İlgili İdari Para Cezaları……………….. 40 D. Vazife Malullüğünün Süresi İçinde Kuruma Bildirilmemesi Halinde Uygulanacak İdari Para Cezası…………………………………………... 44 E. Bazı Kurum ve Kuruluşların, Kuruma Karşı Sorumlulukları İle İlgili Uygulanacak İdari Para Cezası………………………………………….. 45 § 4. PRİM BELGELERİ VE PRİM BELGELERİNE İLİŞKİN İDARİ PARA CEZALARI…………………….…………………………………. 46 I. AYLIK PRİM VE HİZMET BELGESİNİN DÜZENLENMESİ………… 46 A. Aylık Prim ve Hizmet Belgesinin Süresi İçinde Düzenlenmesi…….. 46 B. Aylık Prim ve Hizmet Belgesinin Kuruma Verilmesi………………….. 48 C. Aylık Prim ve Hizmet Belgesinin Kuruma Sonradan Verilmesi……….. 52 D. Aylık Prim ve Hizmet Belgesinin İşyerine Asılması…………………… 54 II. AYLIK PRİM VE HİZMET BELGESİ İLE İLGİLİ İDARİ PARA CEZALARI……………………………………………………………… 55 A. Aylık Prim ve Hizmet Belgesinin Kuruma Geç Verilmesi Veya Hiç Verilmemesi Halinde Uygulanacak İdari Para Cezaları………………… 55 B. Aylık Prim ve Hizmet Belgesinin İşyerine Asılmaması Halinde Uygulanacak İdari Para Cezası………………………………………….. 58 § 5. İŞYERİ KAYIT VE BELGELERİ İLE İLGİLİ İDARİ PARA CEZALARI…………………………………………………………………. 58 I. İŞYERİ KAYIT VE BELGELERİ………………………………………. 58 A. İşyeri Kayıt ve Belgelerinin İncelenmek Üzere İstenmesi……………... 59 B. İşyeri Kayıt ve Belgelerinin Geçersizliği…….…………………………. 61 1. Defterlerin Geçersizliği……………………………………………….. 61 2. Ücret Tediye Bordrolarının Geçersizliği……………………………… 62 II. İŞYERİ KAYITLARI İLE İLGİLİ UYGULANACAK İDARİ PARA CEZALARI……………………………………………………………… 62 A. Kayıt İbraz Etmeme ya da Kısmi İbraz Etme Hallerinde Uygulanacak İdari Para Cezaları………………………………………………………... 62 B. Kayıt Geçersizliğine Bağlı İdari Para Cezaları………………………. 64 § 6. ASGARİ İŞÇİLİK İNCELEMESİ İLE İLGİLİ İDARİ PARA CEZALARI…………………………………………………………………. 66 I. İŞİN YÜRÜTÜMÜ AÇISINDAN ASGARİ İŞÇİLİK………………….. 66 II. ASGARİ İŞÇİLİK HESABINA DAYALI İDARİ PARA CEZALARI… 68 A. Asgari İşçilik Uygulamasında İşverenlere Uygulanan İdari Para Cezaları………………………………………………………………….. 68 B. Asgari İşçilik Hesabı İle İlgili Bilgi ve Belgeleri Süresinde Kuruma Vermeyen Kamu İdarelerine Uygulanacak İdari Para Cezaları………….. 69 § 7. SOSYAL SİGORTALARDA UYGULANAN DİĞER İDARİ PARA CEZALARI…………………………………………………………………. 69 I. DENETİMİNİ ENGELLEYENLER HAKKINDA UYGULANACAK İDARİ PARA CEZALARI………………………...………………………. 69 II. 5510 SAYILI KANUNUN 100. MADDESİ KAPSAMINDA UYGULANAN İDARİ PARA CEZALARI………………………………. 70 A. 5510 Sayılı Kanunun 100. Maddesi İle Getirilen Yükümlülükler……… 70 B. 5510 Sayılı Kanunun 100. Maddesi Gereğince Uygulanacak İdari Para Cezaları…………………………………………………………………….. 73 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM İDARİ PARA CEZALARININ UYGULANMASINA İLİŞKİN USUL VE ESASLAR, İTİRAZ VE DAVA YOLU § 8. İDARİ PARA CAZALARININ TEBLİĞİ, TAHAKKUKU VE KURUMA İTRAZ EDİLMESİ……………………………………………. 75 I. İDARİ PARA CEZASININ TEBLİĞİ VE TAHAKKUKU………………. 75 A. 7201 Sayılı Kanuna Göre Geçerli Tebliğ……………………………….. 76 B. Uygulamada Karşılaşılan Bazı Durumlar………………………………. 78 C. İdari Para Cezasının Tahakkuku………………………………………... 79 II. İDARİ PARA CEZASINA KARŞI KURUMA İTİRAZ………………… 79 A. İtirazın Süresi ve Şekli………………………………………………….. 79 B. İtirazın Değerlendirilmesi ve İlgiliye Tebliği…………………………… 80 C. Dava Yolundan Önce Kuruma İtirazda Bulunmanın Önemi…………… 81 § 9. İDARİ PARA CEZALARINDA DAVA YOLU………………………… 82 I. YETKİLİ MAHKEME SORUNU………………………………………… 83 A. Anayasa Mahkemesi’nin İptal Kararı Öncesinde Yetkili Mahkeme…… 83 B. Anayasa Mahkemesi’nin İptal Kararından Sonra Yetkili Mahkeme…… 85 C. İdari Para Cezalarına Karşı Yapılan İtirazların İdari Yargıda Görülmesine Yönelik Eleştiriler…………………………………………… 86 II. İDARİ PARA CEZALARININ, İDARİ YARGILAMA HUKUKU İÇİNDE GÖRÜLMESİ…………………………………………………….. 88 A. İdare Mahkemelerine Dava Açma……………………………………… 88 B. Bölge İdare Mahkemelerine İtiraz………………………….…………… 90 C. İdari Para Cezalarına Karşı Danıştay’a Temyiz Başvurusu…………….. 90 D. Karar Düzeltme Başvurusu……………………………………………... 93 § 10. İDARİ PARA CEZALARININ TAHSİLİ VE ZAMANAŞIMI….……. 93 I. İDARİ PARA CEZALARININ TAHSİLİ………………………………… 93 A. Onbeş Günlük Süre İçinde Ödenmesi………………………………….. 93 B. Onbeş Günlük Sürenin Bitiminden Sonra Ödenmesi…………………… 94 II. İDARİ PARA CEZALARINDA ZAMAN AŞIMI………………………..95 A. Tahakkuk Zamanaşımı………………………………………………….. 96 1. 5510 Sayılı Kanuna Göre Tahakkuk Zamanaşımı…………………... 96 2. 506 Sayılı Kanuna Göre Tahakkuk Zamanaşımı……………………. 96 B. Tahsilat Zamanaşımı……………………………………………………. 97 SONUÇ…………………………………………………………………………. 99 KAYNAKÇA…………………………………………………………………… 106 Tez Türü ve Tarihi : Yüksek Lisans Tezi – Kasım 2010 Sosyal güvenlik hakkı vazgeçilmez en temel insan hakkıdır. Bu yüzdendir ki sigortalılık hakkından vazgeçilemez. Türkiye’de de sosyal güvenlik Anayasa ile teminat altına alınmış ve zorunluluk esası getirilmiştir. Sosyal güvenlikte bir çok yöntem olmasına karşılık günümüzün sanayi toplumlarında en temel sosyal güvenlik aracı ve korunma yöntemi sosyal sigortalardır. Sosyal sigortaların tesisinde bir takım yükümlülükler vardır. Bu yükümlülerin amacı kişilerin sosyal güvenliğinin sağlanması için gerekli bildirimlerin zamanında yapılmasını sağlamaktır. Sosyal sigortalarda bildirim yükümlülüklerinin zamanında yapılması önem taşımaktadır. Çünkü, kişilerin hak kayıplarının olmaması için bu şarttır. Bu yüzden sosyal güvenliği sağlamak ve kayıt dışı istihdamın önüne geçebilmek için sosyal sigortalarda bir takım yaptırımların uygulanması gerekmektedir. Bu yaptırımlardan en önemlisi kuşkusuz idari para cezalarıdır. Bu tezde sosyal güvenliğin sağlanmasına yönelik, sosyal sigortalarda bildirim yükümlülüklerini yerine getirmeyen ya da geç getirenlere uygulanacak idari para cezaları ve bu idari para cezalarına karşı Kuruma itiraz ve dava yolu ele alınmıştır. Type and Date of The Thesis : Post-graduate thesis – November 2010 ABSTRACT The right to social security is one of the basic human rights. Because of this, it’s not dispensable from being an insurance holder. In Turkey social security is also guaranteed within the constitution and it’s put on an obligatory base. Despite there are many ways for social security, in today’s complicated industrial society social insurance system is the basis for social security and protection. There are some obligations for the instruction of the social insurance system. These obligations intends on the essential notifications for providing social security of people to be made by the time. Fulfilling the notification obligations at the right time is very necessary in social insurance system. Otherwise there will be some losses of rights against people. Execution of some obligations and sanctions in social insurance system is necessary for providing social security and for hindering unregistered employment. The most important of these sanctions and obligations is administrative fines. This thesis is focused at the administrative fines aimed on implementation of the social security system and also analyses the objection and lawsuit ways to the Social Security Institution against these administrative fines.