Türkiye'de bitkisel yağ sektörü ve izlenen politikalar: 1988-1997


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, İktisat Fakültesi, İktisat Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 1999

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: M. ERSİN DEMİR

Danışman: GÜLSÜM AKALIN

Özet:

Ülke Ekonomisinin Gıda Sanayinde çok önemli bir yeri olan Bitkisel Yağ Sanayii'nin en önemli girdisi olan tohumlar üretiminde sağlıklı sürdürülebilir bir Tarım Politikasının mevcut olmaması ülkeyi yağ sanayi açısından tamamen dışa bağımlı hale getirmiştir. Globalleşen Dünya Ekonomisi içinde bir ülkenin tüm ihtiyaçlarını muhakkak kendi kaynaklarından karşılanması gerekir ki dışa bağımlı olmaktan kurtulup ,ülkeyi kendi kendine yeterli hale getirmek şarttır .Fakat diğer yandan da tarımın tüm gelişmelere rağmen ülke ekenomisinde çok önemli bir yer tuttuğunu ve tutmaya devam edeceğini de göz ardı edemeyiz. Burada önemli olan ülke ekonomisine katkısının arttırılmasını sağlamaktır. Bugün için ülkemizde Futures piyasaları kurulması ile ilgili çalışmalar yapılmakla beraber henüz herhangi bir ürün için uygulama alanı bulunamamıştır .Bu nedenle yurtiçi tarım ürünlerinin fiyatları ile dünya fiyatlarının rekabet edebilmesini sağlayacak ve Devletin bu alanlardaki müdahalesini ortadan kaldıracak bir politika izlenmesi nedeniyle Futures piyasalarının kurulması çalışmaları gündemdedir. Türkiye 'de kişi başına düşen Yemeklik Yağ tüketimi % 60 'ı Bitkisel Yağlardan olmaktadır .Dünya ortalamasına göre kişi başına yıllık yağ tüketimi 16 Kg. dır.Türkiye 'de ise bu ortalama 25 Kg. dır.Türkiye 'nin Yağ sektöründeki mevcut firmalarının yıllık cirosu tahminen 2.25 Milyar $ ,mevcut firmalarının toplam sermayesi 250 Milyon $ ,ihracatlarıda 1996 yılı tahmini verilerine göre 310 Milyon $ düzeyinde gerçekleşmiştir. Ülkemizin çeşitli yörelerinde irili ufaklı işletmeler yaklaşık 10 Milyar Ton Yağlı Tohum İşleme ve 8 Milyon Ton Ham Yağ üretim kapasitesi mevcuttur. Ancak bugüne kadar bu kapasitenin sadece % 42.9 'unun kullanabileceği hesaplanmıştır.Türkiye'de tüketilen Likit Rafineri Yağların cinsi yörelerine göre değişmekle birlikte Rafine ve Rafine / Vinterize Ayçiçeği Yağı bu tüketimde % 90 ile büyük pay almaktadır.Türkiye 'de Rafine Likit Yağlarının toplam kapasitesi 1996 yılında 2 Milyon Tona yaklaşmaktadır.