Ortaöğretim 9., 10. ve 11. sınıf kimya yazılı sınav sorularının bloom taksonomisi'ne göre analizi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Matematik Ve Fen Bilimleri Eğitimi Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SAFİYE AYBÜKE TOKSOY

Danışman: Musa Üce

Özet:

Bu araştırmanın amacı, ortaöğretim kurumlarında görev yapan kimya öğretmenlerinin sınavlarında sordukları soruların, soru türlerine ve Bloom Taksonomisi'nin bilişsel basamaklarına göre analiz etmektir. Araştırmanın ilk bölümünde, Bloom Taksonomisi tanıtılmış ve örneklendirilmiştir. Daha sonra liselerin 9. , 10. ve 11. sınıf kimya dersi sınav sorularının ölçme araçlarına ve Bloom'un Bilişsel Alan Taksonomisi'ne göre analizi yapılarak, nasıl bir dağılım gösterdiği tespit edilmiştir (12. sınıf öğrencileri YGS ve LYS' ye hazırlandıkları için, 12. sınıf kimya sınav soruları değerlendirilmeye alınmamıştır). Bu araştırmada, 2015–2016 eğitim öğretim yılında İstanbul ilinden rastgele seçilen farklı tür ortaöğretim kurumlarında görev yapan 25 kimya öğretmeninin hazırladığı 89 adet sınav kağıdı ve 972 adet kimya sorusunun, uzman görüşleri doğrultusunda Bloom Taksonomisi'ne göre analizleri yapılmıştır. Araştırmada nitel araştırma yaklaşımı çerçevesinde doküman inceleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, lise kimya öğretmenlerinin sorularının ilk üç bilişsel düzey basamaklarında (bilgi, kavrama ve uygulama) yoğunlaştığı, üst düzey bilişsel düzey basamaklarında (analiz, sentez ve değerlendirme) ise çok az soru sorulduğu belirlenmiştir. Öğretmenlerle yapılan anket sonucunda, öğretmenlerin ölçme ve değerlendirme konusunda yeterli bilgiye sahip oldukları ancak sorularını hazırlarken bu bilgileri yeterince kullanmadıkları belirlenmiştir. Araştırmanın sonucunda, öğretmenlerin sınavlarda öğrencilere Bloom Taksonomisi ışığında ezberden uzak, yapıcı düşünmeye sevk eden, hayata eleştirel bakmayı sağlayan, günlük hayattan problem durumları içeren üst düzey sorular sormaları önerilmiştir. Anahtar Kelimeler: Ölçme, Ölçme araçları, Değerlendirme, Bloom Taksonomisi, Kimya öğretimi, Yazılı sınavlar