Çelik malzeme seçimi için bilgisayar programının hazırlanması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2000

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Hüseyin Yüce

Danışman: SERDAR SALMAN

Özet:

T.C. MARMARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ÇELİK MALZEME SEÇİMİ İÇİN BİLGİSAYAR PROGRAMININ HAZIRLANMASI HAZIRLAYAN Hüseyin YÜCE TEZ DANIŞMANI Doç. Dr. Serdar SALMAN METAL EĞİTİMİ BÖLÜMÜ Yüksek Lisans Tezi İSTANBUL-2000 T.C. MARMARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ÇELİK MALZEME SEÇİMİ İÇİN BİLGİSAYAR PROGRAMININ HAZIRLANMASI Hüseyin YÜCE DANIŞMAN VE KOORDİNATÖR : Doç. Dr. Serdar SALMAN JÜRİ ÜYESİ : Prof. Dr. Mehmet KOZ JÜRİ ÜYESİ : Prof. Dr. Osman ISIKAN METAL EĞİTİMİ BÖLÜMÜ Yüksek Lisans Tezi İstanbul-2000 ÖNSÖZ Sanayimizin temel bileşenlerinden birisi olan çelik hakkında gerek üreticiler gerekse kullanıcılar tarafından oluşturulmuş olan bir çok sınıflandırma şekli vardır. Bu kullanılan norm ve nitelikler, teknolojik imkanlar dahilinde ortak dil şekline getirilmiş ve çeşitli ülkelere göre standartlar oluşturulmuştur. İmalat sanayimizin başlıca göstergelerinden biri ve en önemlisi kaliteli imalattır. Kaliteli imalat ise uygun çelik seçimine bağlıdır. Ancak çeliklerin kullanımından önce seçim aşamasında mevcut standartların taranması, imalata en uygun çelik malzemenin seçilmesi çoğu zaman mevcut standartların çokluğu ve ülkelere göre farklı olması nedeniyle zor olmaktadır. Ülkemizde makine imalat sanayinde çelik seçimdeki bilgi noksanlığı nedeniyle imalatta kalite düşmektedir. Üretime öncelikle kullanılacak çeliğin seçimi ile baş-lanmalıdır. Seçimin amacına uygunluğu büyük önem taşı-maktadır. Mevcut standartlar günümüz bilgi işleme teknolojileri ile analizlerinin yapılarak bilgisayar veri tabanlarının oluşturulması imalat sanayimizde ve bir çok alanda işlemleri hızlandıracak, kaliteyi artıracak ve maliyeti düşürecektir. Bu tezde yukarda anlatılan yararların sağlanması ve günümüz bilişim teknolojileri ile çelik seçiminde hızlı karar verebilmek için bir yazılım geliştirilmiştir. Bu yazılımla kısa sürede en uygun çelik malzemenin seçilmesi bu malzemenin kullanımında yüksek verimin sağlanması ve düşük maliyetle karın artırılması amaçlanmıştır. Tezde özellikle çeliklerin sınıflandırılması, özellikleri, çelik stan-dartları, çelik karakteristikleri üze-rinde durulmuştur. Kapsamı çok geniş olan bu konuda hazırlanmış değerli ya-yınları taramak ve lemek suretiyle, ülkemiz imkanlarını da göz önüne alarak, süratle kullanıma aktarabilecek bilgi ve tab-lolara yer verilmiştir. Beş binden fazla farklı tipte çelik vardır. Bu çelikler üretim metodu, kullanım şekli, kimyasal kompozit gibi bir çok şekilde sınıflandırılabilir. Her çelik değişik karakteristik özelliğe sahiptir. Çelikleri bu özelliklere göre seçeriz. Tasarım işi ile ugraşanlar çeliklerin spesifik özelliklerini bilmek zorundadır. Bu tezdeki veri tabanı tasarımcıya çelik seçiminde yardımcı olacaktır. Eğer iyi hazırlanmış bir veri tabanı varsa çelik seçimi çok kısa bir zamanda olacaktır. Bir çok ticari çelik seçimini saglayan veri tabanı olmasına rağmen bunlardan hiç biri Türkçe değildir. Özellikle küçük ölçekli üretim yapan firmalar için bir Türkçe veri tabanına gerek vardır. Bu tez çalışmasında bu konuda bir prototip hazırlanmıştır. Program Delphi programlama dilinde yazılmıştır. İki yüzü aşkın çeliğin kimyasal, fiziksel, özellikleri bu programda verilmiştir. SQL metodu kullanılan bu programa diğer çeliklerin özellikleri de eklenebilir. ABSTRACT There are more than five thousand different types of steel. The steels are classified by several methods: method of manufacture, use, chemical composition and etc. Each steel has characteristic properties. We select the steel according to their properties. Therefore a designer must know specific properties of steel. A database will help a designer in steel selection. Very short time is consumed for selection if a good prepared database is used. Although several commercial steel selection databases are available, none of them is in Turkish. A Turkish database is needed, especially by small production firms. A prototype is prepared in this thesis studies. The programme is written in Delphi language. Chemical, physical and mechanical properties of two hundred steels are given in the programme. A SQL method is used for selection according to the programme can be enlarged if properties of other steels are added.