Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Fizyoloji Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2010
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: GÜLSÜN MEMİ
Danışman: Berrak Yegen
Özet:ORTA DERECEDE EGZERSİZİN KRONİK STRES YANITINA ETKİSİ VE BU ETKİDE OVER HORMONLARININ ROLÜ Egzersizin stres üzerine olan etkilerini araştıran çalışmalar, hipotalamik-pitüiter-adrenal aks üzerinden etki gösterdiğini ortaya koymaktadır (64, 25). Bu çalışmada amacımız; “orta dereceli egzersizin” kronik stres durumuna yanıtını aydınlatmak ve bu yanıtta over hormonları aracılığını ortaya koymaktır. Aynı zamanda streste; HPA modülasyonu ve egzersiz-oksidan hasar ilişkisi açıklanmak istendi. Dişi Sprague-Dawley sıçanlar (2- 3 aylık) kullanıldı. Bir kısmına ketamin anestezisi altında (100 mg/kg; ip ) overektomi uygulandı. Derlenmeyi takiben rot-a-rot cihazında motor-kas aktivitesi ölçülen sıçanlar egzersiz ve sedanter olarak ayrıldı. Dokuz haftalık yüzme egzersizinden sonra kronik stres oluşturmak için sıçanlar elektrik şokunun(0,3-0,6 mA, 5 sn sürelerle; 20 defa/30 dk) uygulandığı özle bir bölmeye yerleştirildi. İlk günkü şoktan sonra 3 gün daha aynı bölmede, aynı sürede, şok uygulanmadan tutuldu. Sıçanlara stresten önce 3 gün boyunca; glukokortikoid reseptör antagonisti mifepriston (RU-486, 10 mg/kg; ip), oksitosin antagonisti Atosiban (1 mg/kg; ip) veya serum fizyolojik (1ml/kg; ip) verildi. Son stres uygulamasından sonra sıçanlar holeboard anksiyete testi uygulandıktan sonra sıçanlar dekapite edilerek, doku ve kan örnekleri alındı. Veriler Tukey-Kramer çoklu test analizi ( ANOVA) ile değerlendirildi. Stres, özellikle overektemili sıçanlarda mide, kolon ve beyin dokularında oksidatif hasarını arttırırken; mifepristonun bu hasarı arttırdığı, atosibanın ise bu etkiyi kısmen geri döndürdüğü gözlendi. Antioksidan superoksid dismutaz, katalaz ve glutatyon miktarı egzersizle birlikte artarken stres uygulamasının antioksidan miktarını düşürdüğü gözlendi. Kolon, mide ve kas dokularında mifepriston tedavisi antioksidan miktarını düşürürken atosiban kısmen arttırmıştır. Serum sitokin düzeyleri egzersiz grubunda daha yüksek gözlenirken, stres IL-1β miktarını artarken, TNF-α miktarında azalma gözlendi. Çalışmamıza göre egzersiz; antioksidan enzimler üzerine olası etkisinden dolayı inflamasyonu over hormonları varlığında iyileştirebilir. Glukokortikoid ve oksitosin streste özellikle over hormonlarının yokluğunda oksidan hasarda önemli düzenleyiciler olarak rol alabilirler. Anahtar kelimeler; Stres, egzersiz, HPA aksı, over hormonları, oksitosin. ABSTRACT THE EFFECT OF CHRONIC SWIMMING EXERCISE ON RHE CHRONIC STRESSED FEMALE RATS: THE ROLE OF THE OVARIAN HORMONES The studies which investigated the effect of exercise on the stress, have demonstrated that exercise regulated stress by the hypothalamic-pituitary-adrenal axis. The present study was aimed to investigate response of moderate exercise on chronic stress condition and demonstrate the mediator role of ovarian hormones. And also the relation between HPA modulation and exercise- oxidative stress was investigated. Female Sprague-Dawley rats (2-3 months) underwent ovariectomy or sham operation under ketamine anesthesia. Then, rats were divided as sedentary or exercise subgroups, where exercise was performed as swimming for 9 weeks following the control of motor activity made by using rot-a-rot device. The ‘chronic stress’ group was exposed to psychological electric shock stress for 3 days. Rats were injected with either saline (1ml/kg; ip), oxytocin antagonist (atosiban, 1mg/kg; ip) or glucocorticoid receptor antagonist (10 mg/kg; ip) for 3 days. On the 3rd day, holeboard anxiety test was performed, and then after the decapitation, colonic, gastric, gastrocnemius muscle and brain tissues were isolated to measure myeloperoxidase activity and superoxide dismutase, catalase, glutathione and malondialdeyde levels. The data were analyzed using ANOVA test. In the chronic stress groups, the oxidative damages of tissues were increased. When compared with chronic stress groups, mifepristone increased the oxidative damage in these tissues, while increased oxidative damage with ‘chronic stress’ was partially reversed by atosiban. The levels of antixidants were increased with exercise, while chronic stress reduced the levels of the antioxidants. Higher serum cytokine levels were observed in the exercise group and stress increased the amount of IL-1β, whereas TNF-α levels were reduced. According to our results; stress-induced oxidative damage appears to be ameliorated by exercise in the presence of ovarian hormones, which may be acting though increased antioxidant enzymes. Moreover, the findings show that oxytocin is an important mediator in the regulation of HPA axis, especially when the ovarian hormones are deficient. Keywords: Stress, exercise, HPA axis, over hormones, oxytocin.