Türkiye kökenli öğrencilerin kimlik inşasına ve aidiyet gelişimine Alman vatandaşlık eğitiminin katkıları


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Fen - Edebiyat Fakültesi, Coğrafya Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: İREM PAMUK

Danışman: HAMZA AKENGİN

Özet:

Almanya’da yaşayan Türkiye kökenli öğrenciler, bir yandan evlerinde ve diasporada Türk kültür ve değerlerinin yoğun olduğu ortamda Türkiye’yi yaşarken, diğer yandan okulda ve sosyal yaşantılarında Alman kültür ve değerleriyle karşılaşmaktalardır. Bu karşılaşmalar, öğrenciler için büyük bir zenginlik olmasının yanı sıra onlar için yük de yaratmaktadır. Bu durum, kimlik inşası, aidiyet gelişimi ve entegrasyon süreçlerinde çeşitli gerilimleri beraberinde getirmektedir. Türkiye’de Almancı, gurbetçi ve Almanya’da, -her ne kadar Alman vatandaşı da olsalar- göçmen kökenli, yabancı olarak anılan Türkiye kökenlilerin, hangi ülkeyi ‘ev’ olarak gördükleri, Alman kimliğini mi, Türk kimliğini mi benimsedikleri ya da kendilerini her iki kimlikle de mi var ettikleri, yoksa ikisini birden reddederek kendilerini yersiz yurtsuz, köksüz mü hissettikleri, yaşam dünyalarını şekillendirmektedir. Almanya’da diasporik kimlik inşalarının ve aidiyetlerinin nasıl geliştiğinin anlaşılması ve tüm bu inşa sürecine okullarda gördükleri vatandaşlık eğitimi temelli derslerin katkılarının saptanması önem taşımaktadır. ABSTRACT Turkish-origin students who reside in Germany, live Turkey on the one hand at home and in the diaspora where the Turkish culture and values are dominant, while on the other hand encounter German culture and values at school and in their social lives. Although these encounters carry great wealth for students, they also tend to create complications for them. This situation leads to various tensions in the process of identity construction, belonging development and integration. These students are referred to as ‘Almancı’ and expatriate in Turkey and although they are German citizens, as people with a migrant background and foreign in Germany. The answers to the questions such as which country they accept as their ‘home’, whether they embrace the German or the Turkish identity or both, or if they reject both identities and therefore feel homeless and rootless, are shaping their lives. It is of great importance to understand how their diasporic identity construction and belonging develops in Germany and to identify the contribution of courses based on citizenship education at schools to this construction process.