Evli kadınların evlilik doyumları, romantik kıskançlık durumları ve kaygı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: N. Elif Ölmez

Danışman: AZİZE NİLGÜN CANEL

Özet:

Bu araştırmada, evli kadınların evlilik doyumu, romantik kıskançlık durumları ve kaygı düzeyleri arasındaki ilişki incelenmiştir. İlişkisel tarama modellerinden nedensel karşılaştırma tarama modeline uygun olarak düzenlenen araştırmada ayrıca evli kadınların evlilik doyumları ve evlilik doyumu alt boyutları ile romantik kıskançlık durumları ve romantik kıskançlık alt boyutları, kaygı düzeyleri ile demografik değişkenlerden yaş, gelir düzeyi, eğitim durumu, eşin eğitim durumu, meslek, eşin mesleği, evlilik süresi, çocuk sayısı, evlilik şekli, psikolojik desteğe duyulan ihtiyaç durumuna göre farklılaşıp farklılaşmadığı araştırılmıştır. Araştırmanın örneklemi, 2018 yılı İstanbul ili Anadolu yakasında ikamet eden 302 evli kadından (n=302) oluşmaktadır. Araştırmada; Evlilik Doyum Ölçeği, Romantik Kıskançlık Ölçeği, Durumluk/Sürekli Kaygı Envanteri ve demografik bilgileri elde etmek amacıyla araştırmacı tarafından oluşturulmuş Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Toplanan verilerin hepsi SPSS 20.0 istatistik paket programı ile analiz edilmiştir. Araştırmada tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve anlamlı fark bulunduğu durumda ise hangi gruplar arasında fark olduğunu bulmak üzere uygulanan post-hoc Scheffe (anlamlı farklar) ile normallik varsayımı sağlamayanlarda Kruskal-Wallis ve anlamlı fark bulunduğu durumda ise hangi gruplar arasında fark olduğunu bulmak üzere Mann-Whitney U testleri uygulanmıştır. Yapılan analizler sonucunda yaş, gelir düzeyi, eğitim durumu, eşin eğitim durumu, meslek, eşin mesleği, evlilik süresi, çocuk sayısı, evlilik şekli, psikolojik desteğe ihtiyaç duyma değişkenleri ile evlilik doyumu ve evlilik doyumu alt boyutları; yaş, evlilik süresi, çocuk sayısı, psikolojik desteğe ihtiyaç duyma değişkenleri ile romantik kıskançlık durumları ve romantik kıskançlık alt boyutları; yaş, gelir düzeyi, eğitim durumu, eşin eğitim durumu, meslek, evlilik süresi, çocuk sayısı, psikolojik desteğe ihtiyaç duyma değişkenleri ile durumluk ve sürekli kaygı düzeyleri arasında anlamlı fark bulunmaktadır. 30 yaş ve altındaki kadınların diğer gruplardaki kadınlardan evlilik uyumu, yakınlık ve ilişki mutluluklarının daha yüksek, durumluk kaygı düzeylerinin ise daha düşük olduğu görülmektedir. 41 yaş ve üzeri kadınların ise kıskançlıkla baş etme becerilerinin daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmaktadır. Gelir durumu ortanın üstü ve yüksek olanların evlilik uyumu, ilişki mutluluğu, çatışma ve öfke ile baş etme becerilerinin daha yüksek olduğu, kaygı düzeylerinin daha düşük olduğu görülmektedir. Üniversite mezunu olan kadınların ilişki mutluluklarının daha fazla olduğu, ilköğretim mezunu olanların ise kaygı düzeylerinin daha fazla olduğu sonucuna ulaşılmaktadır. Eşleri üniversite mezunu olan kadınların ilişki mutluluğu ve evlilik uyumlarının daha yüksek olduğu, öfke ile daha iyi başa çıktıkları görülmüştür. Eşi ilköğretim mezunu olan kadınların da kaygı düzeylerinin daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmaktadır. İşçi olan kadınların ilişki mutluluğunun ve ilişkilerinde öfke ile başa çıkma becerilerinin daha düşük olduğu görülmektedir. İşçi kadınların durumluk kaygılarının diğerlerine göre daha yüksek olduğu görülmektedir. 0-5 yıldır evli olan kadınların evlilik uyumu, ilişki mutluluğu ve yakınlık düzeylerinin, kıskançlıkla beş etme düzeylerinin daha yüksek olduğu görülmektedir. 0-5 yıldır evli olan kadınların diğerlerine göre kaygı düzeylerinin daha az olduğu görülmektedir. Çocuğu olmayan kadınların evlilik uyumu, ilişki mutluluğu, yakınlıkları daha fazla, üç ve daha fazla çocuğu olanların kaygı düzeylerinin daha yüksek, kıskançlık tetikleyicilerinden etkilenmelerinin daha düşük olduğu görülmüştür. Aile tanıştırması ile evlenen kadınların ilişkilerinde öfke ile baş etme düzeylerinin daha düşük olduğu görülmektedir. Psikolojik desteğe ihtiyaç duyanların evlilik doyumlarının düşük, romantik kıskançlık durumlarının ve kaygı düzeylerinin yüksek olduğu görülmektedir. Kıskançlığın etkileri ve kıskançlık nedenleri ise herhangi bir demografik değişkene göre farklılaşmamaktadır. Pearson korelasyon katsayıları sonucunda evlilik doyumları ve evlilik doyumu alt boyutları arttıkça kaygının, romantik kıskançlık ve romantik kıskançlığın alt boyutlarından ilişkili olanların azaldığı anlaşılmaktadır. Yani kaygı ve romantik kıskançlık arttığında evlilik doyumunun azaldığı görülmektedir. Ayrıca evli kadınların kaygı düzeyleri arttıkça romantik kıskançlık ve romantik kıskançlığın alt boyutlarından ilişkili olanların da arttığı anlaşılmaktadır. Bu da artan kaygı ile romantik kıskançlığın da yükseldiğini göstermektedir. Kıskançlık tetikleyicileri ve kıskançlık etkilerinin kaygı ve evlilik doyumu ile ilişkisi olmadığı görülmektedir. -------------------- In this study, the relationship between marital satisfaction, romantic jealousy levels and anxiety levels of married women have been resarched. In the research which was conducted in accordance with the causal comparison screening model from the relational survey models, the marital satisfaction and marital satisfaction sub-dimensions; the romantic jealousy sub-dimensions, anxiety levels and the demographic characteristics of the age, income level, education level, education level of the spouse, occupation, spouse’s occupation, the duration of marriage, the number of children, the type of marriage have been researched whether or not they differ according to need for psychological support. The sample of the study consisted of 302 married women (n = 302) who reside in the Anatolian side of Istanbul in 2018. In the study; Marriage Satisfaction Scale, The Romantic Jealousy Scale, State-Trait Anxiety Inventory, and a Personal Information Form, which was prepeared by the researcher, was used to obtain demographic information. All collected data were analyzed with SPSS 20.0 statistical package program. In the study, the one-way analysis of variance (ANOVA) is used. And in the case of significant differences between the groups to find the difference between post-hoc Scheffe (meaningful differences) with Kruskal-Wallis who do not provide normality assumption and where there is a significant difference between the groups to find the difference Mann-Whitney U tests were also used. As a result of the analyzes, there is a significant difference between age, income level, education status, spouse's education status, occupation, spouse's occupation, the duration of marriage, the number of children, the type of marriage, the level of psychological support and marital satisfaction and the sub-dimensions of marital satisfaction; age, the duration of marriage, the number of children, the level of psychological support and romantic jealousy and romantic jealousy states; the sub-dimensions of romantic jealousy; age, income level, education level, education level of spouse, occupation, marriage period, the number of children, psychological support, and State-Ttrait Anxiety Levels. Women who are 30 years old or younger have higher marital consistense, intimateness and relationship happiness and have lower state anxiety level than other groups. Results show that women over 41 years old are more capable to cope with jealousy. Marital consistence, relationship happiness and ability to cope with conflict and anger are higher in women whose income status is higher than avarage and high. It has been seen that anxiety level of those with lower income status is higher than others. It is concluded that, women with bachleor’s degree are happier in their relationships. Those who took only primary education have higher anxiety levels. Women whose spouse is with bachleor’s degree, have higher relationship happiness and marital consistence and at the same time are more capable to cope with anger. Women with husbands that took only primary education have higher axiety levels. Women who work as a labour have lower relationship happiness and their ability to cope with anger is lower than others. Labor women have higher state anxiety conditionally. Women who are married for 0-5 years have higher marital consistense, relationship happiness and intimateness. They also have more ability to cope with jealousy. Those who are married for 0-5 years have lower anxiety levels than others. It is seen that childless women have more marital consistence, relationship happiness and intimateness, on the other hand whose with three or more children have higher anxiety levels whereas they are less affected by jealousy precipating things. Women who make an arranged marriage has lower ability to cope with anger. Women who are in need of psychological support have lower marital satisfaction and higher romantic jealousy and anxiety levels. Effects and reasons of jealousy do not differentiate according to any demographic variable. As the result of Pearson’s correlation coefficients, it is showed that when the marriage satisfaction and the marriage satisfaction sub-dimensions are increased, the romantic jealousy and related sub-dimensions of romantic jealousy are decreased. In other words, when anxiety and romantic jealousy increase, it is observed that marriage satisfaction decreases. In addition, as the anxiety levels of married women increase, it is seen that sub-dimensions related to romantic jealousy have increased. It is also observed that romantic jealousy is highly related with high anxiety.