Tuhfetü'l-Cennet adlı Mesnevî (Millet Kütüphanesi Ali Emiri Manzum Nr. 869)


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Ayşe Fener

Danışman: MELİHA YILDIRAN SARIKAYA

Özet:

Bu çalışmada Tuhfetü’l-Cennet isimli mesnevî muhtelif yönlerden ele alınmıştır. Mezkûr eser, cennet ve içindeki nimetleri tasvîr etmek gayesiyle kaleme alınmış olup cennetle ilgili bölümlerin yanı sıra eserde; besmelenin fazîleti, arş-ı âzam ve kıyâmet sahnelerinin anlatıldığı bölümler de bulunmaktadır. Çalışmamızın giriş bölümünde Osmanlı toplumunda yaygın olarak okunan bazı dînîedebî metinlerden bahsedilmiştir. Bunlardan biri olan Muhammediye’nin, edebiyatımızdaki yerine, etkisine ve Tuhfetü’l-Cennet ile olan ilişkisine dâir bilgi verilmiştir. Birinci bölümde eser, şekil ve muhtevâ açısından değerlendirilmiştir. Muhtevâ değerlendirmesi kısmında manzûmenin özeti ve yazıldığı yüzyıl hakkında da bilgi verilmiştir. Yine bu bölümde eserin kaynakları ve şâirin istifade ettiği tespit edilen eserler zikredilerek bu eserlerle arasındaki benzerliklerin mâhiyeti ortaya konulmaya çalışılmıştır. İkinci bölümde nüsha tavsifi yapılmış ve eser günümüz harflerine aktarılırken takip edilen usûl üzerinde durulmuştur. Son olarak bu bölümde Tuhfetü’l-Cennet’in transkripsiyonlu metni yer almaktadır. -------------------- A masnawi entitled Tuhfetü’l-Cennet was discussed with different aspects in this study. The aforementioned book has been written with the aim of depicting heaven and the blessings in it. Tuhfetü’l-Cennet also includes some chapters about the merits of besmele, arş-ı azam and doomsday scenes. The types of religio-literary texts, were widely read in Ottoman society, were mentioned in the introduction of the study. Moreover, some information was given about the position and effect of the Muhammadiyye, one of these religio-literary texts, in Turkish literature and its correlation with Tuhfetü’l-Cennet. In addition, in the first chapter, the Tuhfe was not only evaluated in terms of form and content, but the readers of this study was also informed with an abstract of the verse and about the century in which it was written. Subsequently sources that benefited by poet of this verse, identified and the nature of the similarities between Tuhfe and these works has been tried to put forward. In the second part, the manuscript copy of Tuhfe was emphasized and definitioned the way to be followed while transliteration of it. The last chapter contains transcribed text of Tuhfetü’l-Cennet.